De eerste week van oktober is koud van start gegaan. Hadden we afgelopen donderdag voor het eerst dit seizoen vorst aan de grond met -2,4°C in Wijk aan zee, vanochtend hadden we zelfs de eerste vorst op de normale waarnemingshoogte van anderhalve meter.
Dat gebeurde alleen in het gebied tussen Drenthe, Overijssel en Gelderland. Hoogeveen had -0,1°C, Twenthe -0,6°C, Heino -1,0°C en het koudst was het in Deelen waar de temperatuur zakte tot -1,1°C. In onze regio bleef het kwik met 3 graden ruim boven het vriespunt. Op de klomphoogte van 10 cm heeft het op de meeste weerstations wel gevroren. Opnieuw waren de koudste plekken Twenthe en Heino met respectievelijk -4,0°C en -4,2°C. Vorig jaar werd de eerste vorst van het seizoen op 13 oktober gemeten toen Deelen -0,4°C noteerde.
Oorzaak van de kou in deze maand is een hogedrukgebied boven Scandinavië die met een noordoostelijke stroming koude lucht vanaf de poolstreken meeneemt. Als het dan maar even opklaart in de nacht gaat het onder de juiste omstandigheden meteen vriezen. Dit weekeinde begon overigens met een zwaarbewolkte zaterdag en warmer dan 15 graden werd het niet. Pas in de loop van de nacht naar zondag verdween de bewolking en dook de temperatuur naar beneden.
Deze zondag is met die opklaringen begonnen en dat betekende een stralend begin van de dag. Rond het middaguur zagen we vanuit het noorden echter wat wolkenvelden verschijnen. Deze horen bij een neerslaggebied dat heel langzaam onze kant op komt. In het noorden van het land viel aan het begin van de ochtend al de eerste buien en om 13.00 uur waren deze gevorderd tot het midden van het land.
Het gaat zo traag dat het maar de vraag is of er bij ons de komend uren een bui gaat vallen. Wat we wel krijgen is een afwisseling van zon en wolkenvelden en met zo’n 14 graden blijft het fris voor de tijd van het jaar. Boven de Noordzee ontstaan ondertussen geregeld buien die het land binnentrekken. Vanavond neemt de bewolking vanuit het westen dan ook weer toe en kan er een enkele bui vallen. In de nacht begint het op te klaren. Niet alleen zakt het kwik dan opnieuw richting het vriespunt, maar door de buien is de luchtvochtigheid ook flink toegenomen. Hierdoor meer kans op nevel en mist.
De maandag kan dan in koude en nevelige sferen beginnen. Al snel gaat deze over in laaghangende bewolking. Oorzaak zijn de buien die vanaf de Noordzee maar binnen blijven komen. Vervolgens schuiven deze steeds verder het binnenland in, waardoor vooral in de middag rondom Tilburg wat druppels kunnen vallen. Bij dit alles staat er nauwelijks wind en wordt het maximaal 13 graden. Een somber begin van de week dus.
Maar dat is het gelukkig niet voor de andere dagen. Boven Scandinavië wordt het hogedrukgebied namelijk sterker en dat houdt de noordoostelijke stroming met aanvoer van koude lucht in stand. Daarnaast komt de zon er regelmatig bij en is het overwegend droog. Een dikke jas is nodig, want overdag is het slechts een graad of 12 en in de nachten ligt dat gemiddeld op een graad of 4. Ook hier geldt dat als het lang opklaart de nachten met vorst gaan verlopen. Het weerbeeld bestaat uit een mix van wolkenvelden en flinke opklaringen.
Soms kunnen de wolkenvelden zo dik zijn, dat er een buitje uit valt, maar veel stelt het allemaal niet voor. In het weekeinde wordt het een stuk zachter als we te maken krijgen met een lagedrukgebied dat zich boven het zuiden van Europa bevindt. De wind draait naar het zuiden tot zuidoosten en hiermee verdwijnt de kou en maakt plaats voor zachtere lucht. Zo kan het op zondag 19 graden worden in onze regio. Omdat het een lagedrukgebied betreft wordt er ook vochtige lucht aangevoerd. We zien steeds meer wolken, waaruit buien gaan vallen en als de nachten helder worden neemt de kans op mist toe.