Advies van de Sociale Raad aan de nieuwe coalitie

De Sociale Raad Tilburg heeft een ‘pamflet’ geschreven om de nieuwe gemeenteraad van Tilburg wat inspiratie te geven voor het beleid op het ‘sociale domein’ voor de komende jaren. Het sociaal domein is stadhuisjargon voor ‘alles wat mensen nodig hebben en niet eenvoudig te koop is’. In het pamflet vraagt de Sociale Raad aandacht voor vier thema’s: bestaanszekerheid en armoede, mensen in kwetsbare posities, burgerparticipatie en tweedelingen.

Sociale Raad Tilburg: “Sociale ankers slaan in tijden van zwaar weer!”

De Sociale Raad erkent dat er in de afgelopen jaren ook veel goede dingen zijn gedaan. Bijvoorbeeld op het gebied van bestaanszekerheid (in plaats van armoede), en meedoen (participeren). Dion van den Berg, voorzitter Sociale Raad Tilburg: “De gemeente kan het niet alleen en de burgers kunnen het ook niet alleen. Het belang van samenwerking tussen gemeente en burgers is groter dan ooit: we moeten samen zorgen voor elke burger in de stad en samen vorm geven aan solidariteit.”

Bestaanszekerheid versus armoede

Foto: Paula Anguita Van der Schaaf

In de afgelopen jaren is het woord ‘armoede’ vervangen door het woord ‘bestaanszekerheid’. Volgens de Sociale Raad doet dit “onvoldoende recht aan de dagelijkse realiteit van mensen die armoede ervaren en elke dag weer de strijd aangaan om te overleven met de weinige middelen die zij hebben.”

De huidige, zeer snelle stijging van prijzen voor energie en gezond eten, maken het er niet beter op. In tegendeel. Om te zorgen dat mensen met een laag inkomen hun vaste lasten en hun dagelijkse boodschappen nog kunnen betalen, zal er veel moeten gebeuren. Een fundamentele oplossing is dat de overheid zorgt voor inkomens die mensen onafhankelijk maakt van regelingen en toeslagen. Daarom moeten lokaal alle beleidsplannen doorgerekend worden op hun effecten op met name de lage inkomens.

In juni 2020 en in mei 2021 was Burgemeester Theo Weterings één van de 15 burgemeesters die een manifest opstelden om de noodklok te luiden over de stijgende armoede en tweedeling in de steden.

Kwetsbare situaties

Voor veel mensen is meedoen in het dagelijks leven steeds moeilijker geworden, doordat de samenleving steeds ingewikkelder wordt. Veel mensen kunnen het niet meer bijbenen en haken af, ‘horen er niet meer bij’. Ondertussen komen kinderen en jongeren die ingewikkelde zorg nodig hebben, op een wachtlijst, zonder de juiste behandeling.

De gemeente Tilburg zet steeds meer in op het oplossen van problemen in de directe woon- en leefomgeving, wat ‘normaliseren’ wordt genoemd. De Sociale Raad ziet daar zeker kansen in, maar stelt ook dat zelfredzaamheid en samenredzaamheid structureel overschat worden. Hulp moet eerst gezocht worden bij familie, vrienden of in de buurt. Daarom moet er veel gedaan worden om de sociale omgeving van mensen te verbeteren.

Inspraak en zeggenschap

De overheid legt steeds meer verantwoordelijkheden bij burgers. In Nederland, zeker ook in Tilburg, wordt veel vrijwilligerswerk verricht. De Sociale Raad Tilburg gelooft in de kracht, talenten en mogelijkheden van inwoners. Maar volgens de Sociale Raad wordt ervaringsdeskundigheid in de brede zin van het woord wordt nog nauwelijks ingezet. Dit terwijl de eigen ervaringen en kennis van inwoners onmisbaar zijn als de overheid wil begrijpen hoe het systeem voor hen uitwerkt en welke problemen zij tegenkomen. De Sociale Raad Tilburg mist een gemeentelijke visie en een plan om zeggenschap van inwoners op alle niveaus en bij alle processen te versterken en structureel vorm te geven.

Meer tweedelingen

In Tilburg hebben we te maken met veel ongelijkheid tussen burgers en kun je stellen dat er niet twee, maar veel meer delingen zijn. Inkomen, armoede en rijkdom, ongelijke mogelijkheden voor vrouwen en mannen, ouderen en jongeren, kansenongelijkheid in het onderwijs, vluchtelingen en statushouders, mensen met en zonder beperkingen, mensen met vaste, zekere banen en zij die afhankelijk zijn van flexibele baantjes. En vaak zijn het dezelfde mensen die steeds aan het kortste eind trekken en dus met meerdere tweedelingen te maken hebben.

Van alle Tilburgers leeft 12,6% in armoede (28.350 mensen, inclusief kinderen).

De Sociale Raad adviseert om helder en concreet te benoemen wat de problemen zijn, welke stapeling van problemen er te zien is en met welke acties die aangepakt worden. En met nadruk op systemen (bij de overheid) die ongelijkheid veroorzaken en in stand houden. Deze moeten aangepakt worden om zo te komen tot een duurzame oplossing.

Geef een reactie