Maandagmiddag 29 juni gingen de leden van de raadscommissie Sociale Stijging met elkaar en met wethouders Hans Kokke (Armoedebeleid, SP) en Erik de Ridder (Sociale Zaken, CDA) in gesprek over het Tilburgse armoedebeleid, de Armoedemonitor.
In de afgelopen weken hebben veel raadsleden hun oren te luisteren gelegd bij ‘ervaringsdeskundigen’, ofwel, mensen die van een minimale bijstanduitkering moeten rondkomen en vaak ook nog met schulden te kampen hebben. Hiervoor was een op 15 juni een extra bijeenkomst georganiseerd. Deze ervaringen hadden met name als gevolg dat de discussie een heel andere sfeer kreeg dan in voorgaande jaren wanneer het onderwerp ‘armoede’ onderwerp van politieke discussie was. Bij veel raadsleden is het besef doorgedrongen dat regels en wetten rondom armoede zodanig streng en ingewikkeld zijn, dat mensen hier niet meer uitkomen en dat de kans om uit armoede te geraken nihil is. Zeker sinds de invoering van de Participatiewet sinds 1 januari 2015 en de Tilburgse variant NOMA, sinds 1 juli 2014.
Cees van Dijk, LST: “Het is niet eens het geld, maar ontbreken van contact, dat een kind niet naar een feestje kan. Dat mensen met 10 euro in de week rond kunnen komen, onvoorstelbaar, die zouden een lintje moeten krijgen. Onverantwoord hoe mensen behandeld worden. Het doel moet zijn dat mensen zich goed kunnen voelen en niet steeds eenzamer worden. Mensen willen een start, maar lopen steeds tegen regels aan die dat blokkeren. Wat is rijk? Ik weet het niet meer sinds die bijeenkomst, maar het is niet alleen geld.” Johanna Kröne, PvdA: “Het gaat om armoedebestrijding en niet om de bestrijding van de mensen in armoede. Uitgaan van vertrouwen.” Marti de Brouwer, CDA: “Je kiest er niet voor om in armoede te leven, het overkomt je. Niet waar iemand recht op heeft moet leidend zijn, maar waarmee iemand geholpen is. Landelijk leeft 10,2% van de bevolking in armoede, dit geldt niet voor Tilburg met een stijging naar 11,9% en met rasse schreden naar de 12% is het percentage nog nooit zo hoog geweest. Als je deze mensen in het Willem II-stadion zet is het vol en staan er nog 10.000 buiten.”
Het woord ‘vertrouwen’ werd door vrijwel iedereen genoemd als basis, terwijl juist dat vertrouwen er niet meer is. De Participatiewet is gemaakt met als belangrijkste uitgangspunt dat misbruik en fraude moeten worden voorkomen. Dit wantrouwen naar mensen vanuit de overheid heeft ertoe geleid dat mensen de overheid niet meer vertrouwen.
Het vertrouwensexperiment, dat in april is aangekondigd door wethouder Erik de Ridder, werd een aantal keren genoemd als oplossing voor armoede, terwijl het plan hiervoor nog niet klaar is; deze wordt nog wel voor het zomerreces verwacht. Met dit experiment wil de gemeente Tilburg te weten komen op welke manier mensen om zullen gaan met juist meer vrijheid en minder controle en een antwoord vinden op vragen, zoals: Vinden mensen dan eerder en duurzamer hun pad naar werk, uit de bijstand? Gaan mensen dan voor hun naasten of hun buurt zorgen? Worden ze actief als vrijwilliger of mantelzorger? En uiteindelijk: zal dit de gemeente juist meer geld gaan kosten, of minder dan nu?
Twee andere vragen, die herhaaldelijk voorbij kwamen: Krijgt de Pollepel subsidie om een doorstart te maken? En: “Krijgt de stichting MensDierNood een subsidie, zodat mensen in de bijstand de noodzakelijke medische kosten van een huisdier vergoed kunnen krijgen?” Via de Bijzondere Bijstand, wat een deel van de gemeenteraad graag wil, mag het volgens de Participatiewet niet, terwijl het College steeds heeft aangenomen en gezegd dat de Bijzondere Bijstand hier wel voor gebruikt mag en kan worden. Met dit argument zijn voorstellen van de gemeenteraad hierover steeds afgewezen.
Voorbeeldcase van stichting MensDierNood.
Een alleenstaande moeder met puber dochter hebben een poes gered van het straatleven. Ze houden veel van de 4 jarige poes en ondervinden veel steun en warmte aan haar.De poes heeft een grasspriet via haar neus binnen gekregen, die er voor zorgt dat ze langzaam stikt en een longontsteking heeft ontwikkeld. Die grasspriet moet er hoe dan ook uit onder narcose.
Moeder werkt, maar door het verminderen van uren, krijgt ze een aanvullende uitkering. Financieel gezien komt zij in aanmerking voor Bijzondere bijstand.
Allereerst wendt ze zich tot het loket Z, waar ze wordt weggewuifd/weggelachen/ weggestuurd. Na een telefoontje van sMDN mag moeder een aanvraag indienen, de rekening blijft open staan bij de dierenarts en de poes wordt geholpen en gered. De aanvraag wordt afgewezen. Op ons verzoek vraagt moeder het dossier op, samen met de afwijzingsbrief dient zij een bezwaar in. sMDN gaat mee. Ook al vertelt moeder over de toegevoegde waarde van de poes, wat een verlies voor het gezin zou betekenen, het is geen reden om BB toe te kennen. Ze hebben immers ook steun aan elkaar, een poes haalt je niet uit het isolement en moeder had maar een verzekering moeten afsluiten!
Wel werd gezegd dat moeder in beroep kon gaan bij het gerecht en dat ze daarvoor een advocaat zou moeten nemen, maar geen probleem… die wordt betaald uit de bijzondere bijstand! Dit laatste heeft zij niet meer gedaan, moe gestreden.
StichtingMensDierNood heeft de rekening van 260 euro op zich genomen. 260 euro… ten opzichte van hoeveel uren (?) die de ambtenaren er in hebben gestoken? En dan eventueel ook nog de advocaatkosten uit de Bijzondere Bijstand betalen? Wat kost dit de gemeente wel niet?
Frank Geers, commissielid namens Groep Van Aarle (voorheen TVP) opperde om de 20.000 euro die deze stichting vraagt, te betalen uit de extra opbrengst van de hondenbelasting, die 110.000 euro meer is dan waar op was gerekend.
Ten slotte vond een ruime meerderheid van de raadscommissie dat er best een flink bedrag besteed mag worden aan de bestrijding van armoede, maar dat er een verandering in de omgang met mensen nodig is om werkelijk armoede tegen te gaan.