De sloop was al in volle gang, hier op 1 maart 1975. Fotograaf Dré van den Bogaard maakte een serie foto’s van de sloop van het grootste complete bedrijvencomplex van Tilburg. Het betreft Vollerij en Spinfabrieken van Pieter van Dooren die al in 1826 werden gebouwd aan de Hilvarenbeekseweg bij de brug van de Leij. Op deze plek verrees na de sloop het ETZ-Sint Elisabeth ziekenhuis.
We zien hier het zuidelijke ketelhuis niet ver van de plek waar de de Leij stroomt. In de noordelijke vleugel van de fabriek stond het tweede ketelhuis. Zie voor de details de bijgevoegde plattegrond van het complex. De zuidkant is de rivier de Leij.
De geschiedenis van het bedrijf begon bij een van de eerste textielfabrieken in Tilburg, die van Van Dooren-Dams die zich aan de Nieuwendijk (Nu Bisschop Zwijsenstraat) had gevestigd. Na de dood van zijn broer Louis 1825 trok Pieter van Dooren (1784-1845) zich uit de zaak terug. Hij stichtte toen ‘Wolspinnerij Pieter van Dooren’. Twee jaar na zijn vertrek nam hij als eerste in Tilburg een stoommachine in bedrijf.Van Dooren had zich laten inspireren door de fabrieken die hij op zijn reizen naar Frankrijk en Engeland had gezien, landen waar de fabrieksmatige organisatie van de productie al enige tijd bestond.
Naast de introductie van de stoommachine was Van Dooren ook de eerste die een reglement opstelde met disciplinaire bepalingen voor de arbeiders. Dit had tot doel dat de machines continu bleven draaien en dat iedereen zijn taak in het productieproces stipt en ten dienste van de machines uitvoerde.
Rond circa 1860 werden er ook bukskins en andere wollen stoffen vervaardigd. In de loop der tijd werd het bedrijfscomplex aanzienlijk uitgebreid. Bij het gebouwen-complex liet de familie van Dooren in 1860 een riante witte villa bouwen aan de straatkant van de Hilvarenbeekseweg.
Maar in 1972 viel het doek definitief. Vanwege de unieke industriële gebouwen kwamen er snel plannen om het hele monument te bewaren en om er het Nederlands Textielmuseum te vestigen. Het gemeentebestuur besliste anders en het complex werd in 1975 gesloopt voor de bouw van het Sint Elisabeth Ziekenhuis. Deze geruchtmakende politieke affaire staat bekend als de ‘kwestie Pieter van Dooren’. Als goedmakertje kwam het textielmuseum in de voormalige Mommersfabrieken aan de Goirkestraat.
Recente reacties