Overheden moeten vanaf 1 januari 2015 100% duurzaam inkopen. Maar uit een nieuw rapport van groene ondernemersvereniging De Groene Zaak blijkt dat provincies en grote gemeenten dat nog lang niet in alle gevallen doen. De Groene Zaak stelde middels een quick-scan 30 vragen over duurzaam inkopen aan 10 provincies en 10 grote steden. Op Overijssel na werkten alle provincies mee aan het onderzoek.
De volgende grootste gemeenten zijn onderzocht: Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven, Tilburg, Breda, Groningen, Almere, Nijmegen en Haarlem. Amsterdam is wel gevraagd, maar koos ervoor niet mee te doen. Zo zijn zij onder meer bevraagd op het beleid, de inkoop voor de eigen organisatie, toepassing van de CO2-Prestatieladder, deelname aan relevante Green Deals en is hen gevraagd voorbeelden te geven van zowel niet-duurzaam inkopen als best practices.
Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente Utrecht (24 punten) de hoogste score heeft in de quick-scan , gevolgd door Rotterdam, Den Haag, Eindhoven en Almere (elk 23 punten). De laagste scores bij de gemeenten kregen Breda (16 punten) en Tilburg (18 punten) gevolgd door Groningen (20 punten). De provincie Noord-Brabant presteert het best van de provincies (26 punten), gevolgd door de Provincie Zuid-Holland (24 punten) en Gelderland (23 punten). De maximumscore is 30 punten. Op basis van de vragenlijst blijkt dat sommige diensten en producten nog nauwelijks duurzaam ingekocht worden. Dit geldt voor bijvoorbeeld energie, infrastructuur en financiële diensten.
De Groene Zaak concludeert dat de meeste lagere overheden zelf aangeven nog niet 100% duurzaam in te kopen, ook al zou dat per 1 januari 2015 wel het geval moeten zijn. Het merendeel van de provincies schat dat het percentage duurzaam inkopen tussen de 90-99 ligt; Gelderland houdt het op 80-89. Van de gemeenten stellen alleen Almere, Groningen en Haarlem dat zij al 100 procent duurzaam inkopen. Rotterdam en Tilburg schatten het percentage op 80-89. De overige gemeenten noemen 90-99 procent. Gemiddeld betekent dit dat de provincies inschatten voor 93,5 procent duurzaam in te kopen en de tien grote gemeenten 94,2 procent.
Met uitzondering van de gemeente Tilburg hanteren alle provincies en gemeenten ‘duurzaamheid als belangrijk uitgangspunt bij inkoop en het moderniseren van haar ICT infrastructuur’. Alle provincies (behalve Flevoland) geven aan de CO2-Prestatieladder in te zetten bij aanbestedingen in de grond-, weg- en waterbouw (GWW). Beleid om de CO2-Prestatieladder toe te passen hebben echter alleen Zuid-Holland, Noord-Brabant en Gelderland. Van de gemeenten zeggen alle gemeenten behalve Tilburg, Nijmegen en Groningen de CO2-Prestatieladder toe te passen. Alleen Utrecht, Rotterdam en Den Haag hebben hiervoor ook een vastgesteld beleid.
Volgens Marga Hoek, directeur van De Groene Zaak, moet de Tweede Kamer nu stevig doorpakken. “Ons advies samen met het gehele bedrijfsleven is een wake up call. Ons eerdere advies uit 2011 heeft nog niet geleid tot echte verbetering. Het kabinet wil groene economische groei. Dat kan alleen als de overheid de tientallen miljarden die het jaarlijks uitgeeft aan inkoop op een duurzame manier investeert.”