Sinds het einde van de jaren ’90 zet de Tilburgse stichting PortAgora, Centrum voor Europese Samenwerking, zich in om door middel van projecten de economie van Bosnië zich te helpen ontwikkelen. Immers, economische vooruitgang is een middel om de oorlogsschade te herstellen en de mensen een nieuwe toekomst te bieden en tevens biedt het kansen voor Tilburgse ondernemers om in dit land te investeren. PortAgora werkt hierin samen met plaatselijke organisaties, zoals IFS-Emmaus, Stichting Bridge en het internationale World Solidarity Alliance – Franco Bettoli.
Na de val van Srebrenica in 1995 werd na onderhandelingen het Dayton-akkoord gesloten, met daarin de vrij ingewikkelde staatsinrichting waarvan vooral de inwoners tegenwoordig veel hinder ondervinden.
Het akkoord van Dayton verdeelde Bosnië in de Servische Republiek die 49 procent van het land beslaat, de Federatie van Bosnië-Herzegovina (51 procent) en het kleine district van Brcko. Naast een centrale regering voor geheel Bosnië, hebben zowel de Federatie Bosnië-Herzegovina als de Servische Republiek een eigen regering en beide hebben een andere werkwijze. Terwijl de Federatie is onderverdeeld in 10 verschillende kantons met eigen bevoegdheden, die op hun beurt weer zijn onderverdeeld in gemeenten, wordt de Servische Republiek juist centraal geleid. Bovendien moeten alle overheidsorganen evenveel Bosniërs als Serviërs in hun gelederen tellen. Zo heeft de situatie kunnen ontstaan dat het land, dat amper 4 miljoen inwoners heeft, maar liefst 140 ministers telt. (Nederland heeft op 17 miljoen inwoners 12 ministers en 13 staatssecretarissen.)
Voor de burgeroorlog (1992 – 1995) was Srebrenica een economisch welvarende plaats, met als belangrijkste inkomstenbronnen de winning van zout en toerisme. Srebrenica was vanwege haar bijzondere waterbronnen, die zeer rijk zijn aan mineralen, een belangrijke badplaats. Muamer Čivić, een van de jongeren in het dorp die de kansen van zijn woonplaats goed inziet, begeleidt ons reisgezelschap naar de heilzame bronnen bovenop de berg. Aan de voet van de berg staat het casco van een groot gebouw. Muamer legt ons uit dat dit een hotel moet worden. Bovenaan de berg komt een fabriek waar water kan worden gebotteld voor de verkoop en nog twee hotels.
Onderweg naar boven vertelt Muamer dat een Bosnische ondernemer in 2010 het initiatief heeft genomen om de fabriek en hotels te bouwen om toeristen te trekken (Banja Guber Srebrenica). En bij de bronnen was deze ondernemer begonnen met het bouwen van bassins, waar gasten kunnen baden in de diverse heilzame wateren die de berg rijk is; zo’n zeven verschillende bergstromen, met elk een andere, rijke samenstelling, stromen hier van nature uit de berg. De ene stroom is goed voor de huid, de andere voor de ogen en weer een andere stroom is vooral goed voor de voorhoofdsholtes; en zo zijn er nog enkele andere stromen die een eigen werking hebben.
Echter, de bouw ligt sinds 2011 stil en de reden daarvan is een voorbeeld van hoe het politieke systeem de opbouw van de economie tegenwerkt. Op het moment dat in 2011 de bouw goed op gang was en de casco’s er stonden, besloot één van de autoriteiten van de Servische Republiek dat de ondernemer nog een vergunning moest kopen, voor het astronomische bedrag van 10 miljoen Bosnische Marken (ongeveer 5 miljoen euro). Er werd van overheidswege een groot hek om de bouwwerken gezet en sindsdien is de ondernemer aan het procederen om de bouw te mogen afmaken. Mocht het er ooit van komen dat Banja Guber geëxploiteerd kan worden, dan zou zeker de helft van de 5.000 inwoners van Srebrenica een baan hebben.
In onze groep hebben enkelen – niet gewend aan temperaturen boven de 35 graden Celsius – veel last van zonne-brand of zonne-allergie. En hoewel sceptisch van aard als het om ‘heilzaam water’ gaat, kan uitproberen geen kwaad. Allemaal laten we het sterke mineraalwater over onze huidaandoeningen stromen en allemaal moeten we na een kwartier vaststellen dat de rode plekken en zere bulten verdwenen zijn, als sneeuw voor de zon.
Muamer Čivić, die eind juni dit jaar met zijn band Afera een bezoek bracht aan Amsterdam en Tilburg en optrad bij Festival Mundial, heeft aan het eind van onze reis een betaalde baan. In dienst van PortAgora krijgt hij twee taken. Enerzijds wordt hij de coördinator van het Srebrenica Wave Festival (een nieuw muziekfestival, waarover meer in een vervolg-artikel), anderzijds gaat hij werkgelegenheidsprojecten ter plaatste coördineren. Met deze twee taken wordt een start gemaakt met het stimuleren van de economie en werkgelegenheid en wordt de verbinding gelegd tussen de twee bevolkingsgroepen, zodat deze niet opnieuw met de rug naar elkaar gaan staan.
Van 17 tot en met 27 juli is een groep van 30 personen samen op reis gegaan naar Srebrenica en Potočari in Bosnië en Herzegovina, 20 jaar na de val van de enclave en de genocide waarbij meer dan 8.000 mensen het leven lieten. De reis werd georganiseerd door PortAgora, Centrum voor Europese Samenwerking in Tilburg. Lees voor meer uitleg ook:
Reis naar Srebrenica – inleiding.
Bron: Vakantiearena.nl
Recente reacties