Op maandag 27 maart 2017 hebben onder andere G32 (32 grotere Nederlandse steden waaronder Tilburg), VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten), onderwijsinstellingen en vluchtelingenorganisaties de noodklok geluid over de tegenvallende resultaten van het inburgeringsbeleid van de Rijksoverheid en zij pleiten voor maatregelen.
In het pamflet dat gezamenlijk is geschreven, roepen zij de regering op om de verantwoordelijkheid voor de inburgering van nieuwe inwoners, bij de gemeenten te leggen. Op dit moment vinden in Den Haag de gesprekken plaats om een nieuwe regering te vormen uit een coalitie (samenwerking) van vier partijen (VVD, CDA, D66 en GroenLinks). Door de politici in Den Haag op dit moment hierom te vragen, zou het kunnen zijn dat het pamflet onderdeel van gesprek zal worden in de coalitie-onderhandelingen tussen de partijen, die misschien deel gaan nemen aan het nieuwe kabinet.
Veel gemeenten, waaronder Tilburg, hebben zelf al het initiatief genomen om de inburgering van nieuwe inwoners te begeleiden en laten veel creativiteit zien. De gemeente Tilburg ondersteunt – als lid van de VNG en de G32 – het pleidooi in het pamflet van harte en herkent de opgeschreven problemen uit haar eigen dagelijkse praktijk.
Sinds januari 2015 zijn het onderwijs (deels), de Participatiewet en arbeid en de zorg onder verantwoordelijkheid van de gemeenten gekomen. Maar voor de inburgering van nieuwe inwoners is nu nog de Rijksoverheid verantwoordelijk. In het pamflet zeggen de gemeenten en onderwijsinstellingen dan ook, dat zij hier veel problemen zien, doordat de inburgering van mensen niet goed gaat in veel gevallen. Zij stellen dat gemeenten dit veel beter kunnen en graag zouden willen doen.
Ondanks dat er al wel een wetsvoorstel ligt maar deze nog niet is ingegaan, is de gemeente Tilburg (en veel andere gemeenten) al begonnen met het zelf ter hand nemen van de begeleiding van inburgeraars. Maar dit is niet voldoende omdat zij niet alle nieuwe mensen kan bereiken, bijvoorbeeld mensen die vanwege gezinshereniging in de stad komen wonen.
Sinds gemeenten geen rol meer hebben in de inburgering van nieuwkomers (sinds 2013 is de Rijksoverheid verantwoordelijk) zijn de slagingspercentages verslechterd. Slechts 33% van de groep die in 2013 startte slaagde binnen de gestelde termijn, onder verantwoordelijkheid van gemeenten was dit in 2012 60%. Bovendien blijkt dat nieuwkomers minder vaak een baan vinden voor langere tijd. En vanwege de lening die nieuwkomers moeten afsluiten om voor hun inburgering te betalen, wordt vaak voor de snelste weg tot examen gekozen. Het aantal inburgeraars dat taalonderwijs volgt op hoger niveau dan de basis is gedaald van 26% naar 2%.
