19 Februari 2022 opent in het De Pont Museum de grote tentoonstelling ‘A Black Hole is Everything a Star Longs to Be’ van de Amerikaanse kunstenaar Kara Walker.
Voor het eerst in dertig jaar toont zij in deze tentoonstelling haar privé archieven van meer dan 650 tekeningen, schetsen, collages, knipsels en tekstwerken – zowel wandvullend als piepklein.
Het werk staat niet chronologisch in de ruime zalen van de voormalige wolspinnerij. De tekeningenreeksen worden in Tilburg afgewisseld met enkele van Walkers animaties en stop-motionfilms die naadloos aansluiten bij het werk op papier. Onder deze films bevinden zich twee animaties die De Pont in 2019 aankocht alsook Prince McVeigh and the Turner Blasphemies (2021). Deze stop-motionfilm werd recentelijk aan de collectie van het museum toegevoegd en beleeft in De Pont zijn Europese première.
Directeur Martijn van Nieuwenhuyzen: “Kara Walker is een soevereine geest. Zij heeft de fluwelen handschoentjes thuisgelaten. Haar werk is rebels, virtuoos, humoristisch en het doet soms een beetje pijn. Walker daagt de kijker uit zelf aan de slag te gaan en schaamteloos vraagtekens te plaatsen bij culturele mythen en diepgewortelde maatschappelijke opvattingen. Haar tekeningenarchief, dat zij voor het eerst toont, is de basis van een imposante artistieke praktijk die vele decennia omspant. Het is uitzonderlijk dat het Nederlandse publiek nu met deze goudmijn kan kennismaken.”
“Tekenen verandert een wit stuk papier in een plaats voor reflectie”; zegt Walker. Haar tentoonstelling maakt deze uitspraak in één blik duidelijk. Met de brede selectie van tekeningen, waaronder enkele monumentale werken zoals een reeks portretten van Barack Obama, belichaamt A Black Hole is Everything a Star Longs to Be het volledige spectrum van haar artistieke programma en geeft de tentoonstelling een uitbundig beeld van haar werk- en denkprocessen.
Met de poëtische en dubbelzinnige titel ‘A Black Hole is Everything a Star Longs to Be’, afkomstig van een werk uit 2012, stelt Walker de autonomie van de kunstenaar centraal en verzet ze zich tegen onderwerping aan (politieke) macht, de kunstmarkt of de kunstgeschiedenis.
Tegelijkertijd brengt het astronomische zwarte gat ook de grens van kennis en wetenschap in beeld. Je zou ‘Black Hole’ ook kunnen opvatten als een plek waarin alles samenkomt en waaruit niets meer kan ontsnappen. Net als in een archief.
De tentoonstelling is georganiseerd door Kunstmuseum Basel in samenwerking met Schirn Kunsthalle Frankfurt en De Pont museum in Tilburg.
Walker kreeg begin jaren negentig bekendheid met panorama’s van geknipte zwart-wit silhouetten waarin ze de toeschouwer op een bijna sprookjesachtige maar ook uitdagende manier confronteerde met onderwerpen die vaak onbesproken bleven: de geschiedenis van slavernij, de verhoudingen tussen zwart en wit, sekse-ongelijkheid en racisme. Er volgden animaties en later grote sculpturale installaties. De 13 meter hoge fontein Fons Americanus die in 2019 in de Turbine Hall in het Londense Tate Modern was te zien, is daarvan een treffend voorbeeld.
De tentoonstelling in Museum de Pont opent 19 februari 2022 – en loopt tot en met 24 juli 2022.
Je gemodelleerde veel omvattende gevoel, dat je met je omgeving deelt, is gevoelsmatig en rationeel ingrijpend. Je vertelt door in beeld te verhalen, terwijl je dit niet alleen doet over jezelf, maar tegelijkertijd ook anderen daarin meeneemt; samenbund tot méér dan één geheel. Is medelevend knap.