Terwijl de bestemmingsplanwijziging voor Wijkevoort nog in procedure is, heeft de Commissie voor de milieueffectrapportage (m.e.r. of MER) op woensdag 16 juni 2021 haar advies uitgebracht over het milieueffectrapport voor dit bedrijventerrein. De gemeente Tilburg had de Commissie gevraagd om de inhoud van het m.e.r. te beoordelen. De onafhankelijke Commissie m.e.r. is bij wet ingesteld en adviseert over de inhoud en de kwaliteit van milieueffectrapporten.
Een samenvatting
Gemeente Tilburg noemt Wijkevoort een werklandschap. Maar aangezien het om een bedrijventerrein gaat van meer dan 75 hectare (namelijk 80), is en blijft het een industrieterrein en moet het ook voldoen aan regels die daar bij horen.
Haalbaarheid
“De doelen voor klimaat, energie en mobiliteit zijn niet voldoende concreet uitgewerkt”, staat in het rapport, zodat niet duidelijk wordt of het plan wel voldoet aan deze doelen. Er is ook niet getoetst of alle voorgenomen doelen met elkaar samen kunnen gaan, zodat niet aannemelijk is gemaakt dat deze doelen voor natuur, landschap en duurzaamheid ook werkelijk waargemaakt kunnen worden.
Bescherming van planten en dieren
Het is onduidelijk welke maatregelen nodig zijn om beschermde planten en dieren daadwerkelijk bescherming te bieden. Daardoor is het voor de Commissie niet mogelijk om te beoordelen of dit deel van het plan uitvoerbaar is. De gemeente Tilburg trekt de conclusie dat er geen compensatie nodig is voor effecten op Natuurnetwerk Brabant en de Groenblauwe mantel. Maar hier ontbreekt een onderbouwing met een toets aan juridische kaders. Met andere woorden: is het volgens de wet?
Stikstof
In de omgeving van Wijkevoort liggen stikstofgevoelige Natura 2000 gebieden zoals: de Regte Heide & Riels Laag (3,5 km), Loonse en Drunense Duinen en Leemkuilen (10,7km), Kampina en Oisterwijkse Bossen en Vennen (11,5km) en het Ulvenhoutse bos (9 km). Het MER laat zien dat alle alternatieven leiden tot een toename in stikstofuitstoot. De Commissie concludeert dat dit grote gevolgen heeft voor deze Natura 2000-gebieden als daar niks aan wordt gedaan.
De ‘passende beoordeling’ is de benaming voor een speciaal soort onderzoek. Hierin worden de effecten op de Natura 2000-gebieden beschreven en beoordeeld als gevolg van een bouwplan. De ADC-toets is daar ook een onderdeel van. Dit is een onderzoek naar:
A – alternatieven: zijn er alternatieven mogelijk?
D – dwingende redenen: dient het bouwplan het algemeen, openbaar belang?
C – compenserende maatregelen op tijd en vooraf treffen. (Zoals de groenstrook die de gemeente nu alvast gaat aanleggen, op verzoek van de gemeenteraad.)
Er is een Passende beoordeling uitgevoerd van het ontwerpbestemmingsplan voor 44,6 bedrijventerrein, een compactere variant. Maar de conclusies daarvan zijn niet opgenomen in het MER.
Verkeer
De gemeente heeft een belangrijk deel van de verkeerstoename niet meegerekend, vooral de toename op kleinere wegen niet, waardoor het plan Wijkevoort nu niet uitvoerbaar is volgens de Wet natuurbescherming. De toename in stikstofuitstoot zal gecompenseerd moeten worden, bijvoorbeeld doordat andere bedrijven ophouden te bestaan. Dit heet ‘extern salderen’ en via deze link is hierover meer uitleg te vinden.
Beschermde dieren en planten
Het wordt bijvoorbeeld niet duidelijk wat het effect is van 44,6 ha bedrijventerrein op beschermde soorten, volgens de Commissie. Er is nu al sprake van geluidsbelasting binnen het bestaande Natuurnetwerk Brabant. Het MER laat niet kwantitatief zien hoe de nu al niet optimale akoestische kwaliteit (ofwel: geluidsoverlast) van het natuurnetwerk verandert, en wat de gevolgen zijn voor beschermde dieren en planten.
Verdroging
De Commissie vindt dat het MER overtuigend moet laten zien dat verdere verdroging in het gebied wordt voorkomen en dat de opvang, berging en afvoer van water tijdens piekbuien goed is geregeld. Echter, een onderbouwing om dit aan te tonen ontbreekt. Dit is vooral belangrijk omdat er in het gebied Wijkevoort nu sprake is van verdroging. Het verharden van grote aaneengesloten oppervlakten van meer dan 5 hectaren voor distributiecentra kan verdroging nog erger maken.
Energieneutraal
De gemeente Tilburg wil Wijkevoort ontwikkelen tot een energieneutraal bedrijventerrein waarbij maximaal wordt ingezet op duurzame energieopwekking. Zij zegt in de m.e.r. dat 15 hectaren aan zonnepanelen nodig zijn en dat dit haalbaar is met een slimme opstelling, maar geeft verder geen onderbouwing hiervan.
De Commissie merkt verder nog op dat in de m.e.r. geen verwijzing wordt gemaakt naar de Regionale Energie en Klimaat Strategie Midden-Brabant (REKS) waarin de energieambities voor het plangebied verder gaan dan het voornemen zelf. In de REKS wordt Wijkevoort aangewezen als mogelijke leverancier van duurzame energie aan de omgeving. Het wordt uit het MER niet duidelijk hoeveel Wijkevoort bij zal dragen aan de REKS.
Overnieuw
De Commissie adviseert het m.e.r. aan te vullen voordat de gemeente besluit over het bedrijventerrein. De gemeente Tilburg heeft al aan de Commissie laten weten dit advies over te nemen en zij vraagt de Commissie het aangevulde milieueffectrapport te toetsen voordat ze een besluit neemt.
De volledige beoordeling van de Commissie m.e.r. over de milieueffectrapportage voor Wijkevoort, is te vinden via de volgende link: www.commissiemer.nl/adviezen/3533.
