“
Als het om privacy gaat rammelt het in de verkiezingsprogramma’s. De meerderheid van de partijen besteedt er weliswaar aandacht aan, maar het CDA, de SGP, de PVV en 50+ blijven ver achter”, schrijft Esther Gruppen van Privacy First in een analyse van de verkiezingsprogramma’s.
Privacy First is een onafhankelijke stichting die zich inzet voor de bescherming van Privacy. Het recht op privacy is sinds 2008 opgenomen als een van de universele rechten van de mens.
Onder de noemer van terrorismebestrijding en veiligheid worden wij burgers steeds meer begluurd, bespied en besnuffeld. Een voorbeeld hiervan is het sleepnet waarbij internetverkeer massaal wordt afgetapt door veiligheidsdiensten ten koste van onze privacy. Massale verzameling van onze persoonsgegevens is sowieso nooit veilig. Dit bleek bijvoorbeeld toen de Belastingdienst onlangs op de vingers werd getikt door de Autoriteit Persoonsgegevens. Door een beveiligingslek zijn mogelijk de gegevens van miljoenen belastingbetalers in verkeerde handen gekomen.
Om die reden is Privacy First de verkiezingsprogramma’s gaan screenen met de vraag: zijn politieke partijen zich voldoende bewust van privacy? Een analyse van de verschillende verkiezingsprogramma’s geeft een goed beeld van dit burgerrecht: van veelbelovend tot schokkend.
Privacy First is vooral enthousiast over de verkiezingsprogramma’s van GroenLinks en D66, maar de Partij voor de Dieren en de Piratenpartij doen ook het goed. Deze partijen zien de kansen en voordelen van innovatie en technologische vooruitgang, maar erkennen ook de uitdagingen die hiermee gepaard gaan, bijvoorbeeld bij de inzet van Big Data en de risico’s van profiling.
Profiling houdt in het verzamelen, analyseren en combineren van (persoons)gegevens met als doel iemand in te delen in een bepaalde categorie. Met profiling kan een organisatie ook het gedrag van mensen voorspellen of een beslissing over hen nemen. Profiling wil dus zeggen dat iemand aan de hand van een (risico)profiel wordt beoordeeld. (Bron: Autoriteit Persoonsgegevens)
GroenLinks draagt verreweg de meeste privacy-onderwerpen aan. Bijvoorbeeld het plaatsen van taps in Nederland, wat hier aanzienlijk vaker gebeurt dan in omringende landen. Dit is onnodig en moet veranderen, aldus GroenLinks. Inlichtingen- en veiligheidsdiensten mogen niet langer taps plaatsen zonder tussenkomst van de rechter. De Partij voor de Dieren is het hiermee eens en zegt dat gegevens alleen mogen worden opgevraagd indien er sprake is van een concrete verdenking die door de rechter is getoetst. GroenLinks benadrukt ook dat de communicatie van journalisten en de communicatie tussen advocaat en cliënt niet mag worden afgeluisterd. Beiden zijn immers essentieel voor de persvrijheid en een functionerende rechtsstaat.
D66 doet niet veel onder voor GroenLinks en wil dat Nederland koploper wordt met de beste digitale infrastructuur, waarbij een open, vrij en veilig internet essentieel is. Daarnaast wil D66 betere randvoorwaarden voor het gebruik van drones. Drones kunnen tegenwoordig door particulieren, de overheid en het bedrijfsleven gebruikt worden voor verschillende doeleinden, maar mag dit allemaal zomaar? Mogen filmopnamen die gemaakt zijn door een drone in uw privé omgeving überhaupt gemaakt worden zonder uw toestemming? Het is belangrijk dat de Tweede Kamer hier kritisch naar kijkt.
De Piratenpartij voegt hieraan toe dat we niet overal gefilmd mogen worden. Zij wil daarom dat we paal en perk stellen aan cameratoezicht. Daarnaast is deze partij voorstander van de mogelijkheid om anoniem te kunnen betalen en reizen. Zo mag een eenmalige OV-chipkaart niet duurder zijn dan een persoonlijke OV-chipkaart en is de Piratenpartij tegen automatische nummerplaatherkenning (ANPR), RFID-chips in kentekens en kilometerheffing. Interessant detail is dat de Piratenpartij voorstander is van asielverlening aan Edward Snowden.
Edward Snowden is een voormalig medewerker van de CIA, die daarna als systeembeheerder via het bedrijf Booz Allen Hamilton voor de Amerikaanse afluisterdienst NSA werkte. In juni 2013 overhandigde hij aan enkele journalisten een grote hoeveelheid geheime documenten over spionageactiviteiten door de NSA. Informatie daaruit werd sindsdien onder meer door de kranten The Washington Post en The Guardian gepubliceerd. Op 14 juni 2013 werd op last van het Federal Bureau of Investigation, de FBI, een arrestatiebevel wegens spionage tegen de klokkenluider uitgevaardigd. (Meer op Wikipedia)
Ook de SP, ChristenUnie en de PvdA maken zich sterk voor privacy. Vooral de ChristenUnie zet een duidelijk verhaal neer over de risico’s van technologische vooruitgang. Ze vraagt zich bijvoorbeeld af of iemand nog wel onschuldig is tot het tegendeel is bewezen, als iemand vaker geconfronteerd wordt met aanhoudingen en controles omdat deze persoon in een bepaald risicoprofiel valt.
De SP stelt voorop dat niemand bij voorbaat verdacht is. Daarom is ze tegen het Sleepnet dat desastreus is voor onze privacy. Privacy First ziet echter dat de SP zichzelf tegenspreekt. De SP is namelijk tegelijkertijd voorstander van betere informatie-uitwisseling over potentiële terroristen tussen geheime diensten in de EU en VS. Belangrijke randvoorwaarden hiervoor ontbreken. Zonder deze voorwaarden komen fundamentele rechten zoals het recht op privacy onder druk te staan.
Privacy komt er bij de PVV en het CDA slecht vanaf. Het wordt bij de PVV niet genoemd en bij het CDA slechts één keer. In de verkiezingsprogramma’s van VVD en SGP benoemen deze partijen het wel, maar zij hebben dramatische voorstellen over privacy. Zij stellen veiligheid namelijk structureel boven privacy. Ook verontrustend is een voorstel bij 50+: zij willen graag de invoering van een digitaal paspoort waardoor anoniem internetten niet meer mogelijk is.
Bron: persbericht van Privacy First.
