Referendum Stadhuis op z’n vroegst op 8 juni 2016

referendumWoensdag 16 december 2015 is de deadline. Op deze dag zal bekend worden of er voldoende handtekeningen – een kleine 8.500 – binnen zijn gekomen om een referendum te houden over de verbouwing van het Stadhuis, Stadskantoor 1.

Om zo weinig mogelijk tijd te verliezen – de onzekerheid over het moment waarop de verbouwing kan beginnen en in welke vorm zou misschien investeerders kunnen doen afhaken – heeft burgemeester Peter Noordanus alvast vier externe deskundigen gevraagd voor de referendumcommissie, voor het geval dat het referendum er daadwerkelijk gaat komen.

Philip Eijlander
Philip Eijlander vervulde van 20 november 2008 tot 4 juni 2015 de functie van rector magnificus van de Tilburg University. Daarvoor was hij gedurende ruim drie jaar de decaan van de faculteit rechtsgeleerdheid van dezelfde universiteit. (Bron: Wikipedia)

Het is een vereiste bij een referendum dat deze deskundigen onafhankelijk zijn, buiten het stadhuis worden gezocht en de nodige deskundigheid mee moeten nemen. Aan hen de precaire taak om een duidelijke en niet-suggestieve vraag te bedenken, waarop de stemmers straks ‘ja’ of ‘nee’ kunnen zeggen. Een vraag die de gehele lading dekt van een dossier dat inmiddels – als je het zou uitprinten – 20 centimeter dik is.

Ook de vraag wanneer het referendum – als het er komt – gehouden kan worden, is nog een punt van discussie. De referendum-verordening eist dat er termijnen worden gebruikt om de zorgvuldigheid te bewaren. Snelheid en zorgvuldigheid zijn twee wensen van de gemeenteraad, die elkaar flink kunnen bijten.

Als 16 december blijkt dat het referendum kan doorgaan, moet de gemeenteraad het definitief vaststellen, wat pas kan op 1 februari 2016 als de gemeenteraad weer bijeen komt. Vanaf dat moment geteld moet het referendum plaats hebben na vier maanden en uiterlijk zes maanden.

Ondertussen zal de referendum-commissie de vraag moeten bedenken voor het referendum, waarbij telt dat er twaalf weken moeten zitten tussen de officiële bekendmaking van de referendumvraag en het referendum. Dit betekent dat het referendum over Stadskantoor1 en de omgeving op z’n vroegst op 8 juni 2016 kan worden gehouden.

Tijdens de raadsvergadering van 14 december 2015 leidde een en ander tot opnieuw een heftige discussie waarbij raadsleden hun meningen nog eens uitgebreid en fel tegenover elkaar zetten. De wens om dit referendum tegelijkertijd te houden met het landelijke referendum over het Europees Samenwerkingsverdrag met Oekraïne op 6 april – ingebracht door Lokaal Tilburg met een motie (voorstel) – blijkt door de vereiste termijnen bij lange na niet haalbaar.

Burgemeester Peter Noordanus waarschuwde de raad voor het gevaar van ‘framing’. Ofwel: als je niet zorgvuldig genoeg bent, kun je door een verkeerde, suggestieve vraagstelling de uitslag van een referendum een bepaalde kant op duwen.

“Ik stel me voor dat ook de raad zich wil buigen over vraagstelling. Het kan op verschillende manieren worden geframed. Ik zag een flyer van één van de groepen die handtekeningen ophaalt, ik las dat het Stadhuisplein zou worden volgebouwd, dat was mij persoonlijk ontgaan, dat de eeuwenoude platanen van Koning Willem II zouden sneuvelen…. dat is framen. Je kunt het ook framen als een prestige project en je kunt het framen als een kans voor de versterking van de Binnenstad. Wil je het referendum laten slagen, dan moeten we de referendum-commissie een kans geven om een vraagstelling te formuleren. Wil je een volwassen debat in de stad voeren met en door de stad, dan moet je daarvoor tijd nemen. Niet afraffelen, want daarvoor gaat het over te grote belangen. Wil je het referendum serieus nemen als een directe vorm van democratie, dan moet je het voorbereiden zoals het college nu voorstelt. Het gaat om echt grote belangen zodat we dit op een zorgvuldige manier moeten doen. Het is dan ook uitgesloten om te synchroniseren met het referendum over Oekraïne.”

Debat

Raadslid Marcel van den Hoven, CDA, blijft faliekant tegen het referendum – dat hij steevast ‘dit gedrocht’ noemt -, maar steunde wel voor het voorstel om de vier deskundigen te benoemen. “Omdat er met voortvarendheid duidelijkheid komt of het referendum er komt of niet. Dus 8 juni 2016 op z’n vroegst. Kostenbesparend zou zijn geweest als je dit referendum niet had ingediend. En zou je op de ‘facilitators’ niet de kosten kunnen verhalen? Want het kan desastreus uitvallen voor onze binnenstad.” lichtte hij toe. Met ‘facilitators’ doelde hij op Frans van Aarle van Lokaal Tilburg, welke hij verwijt met het referendum te zijn begonnen.

Joris Bengevoord (GroenLinks) steunde de kritiek op Frans van Aarle en hij vroeg of in het voorstel kon worden vastgelegd dat dit referendum niet een initiatief was uit de stad, maar van Lokaal Tilburg, zodat in de toekomst duidelijk zou zijn waar de oorzaak van mogelijke problemen zou liggen.

Hans Smolders, die het voorstel zelf niet steunt, had met name kritiek op het CDA, dat niet het referendum steunt, maar wel het voorstel van de leden van de referendum-commissie. “Ongeloofwaardigheid van de politiek, duidelijk dat je altijd een vluchtweg kunt pakken. Vorige keer een rechte rug van het CDA, maar deze blijkt van peperkoek te zijn.”

Frans van Aarle, Lokaal Tilburg, vond dat het CDA zware woorden gebruikt “Het referendum is een legaal en democratisch middel, eigenlijk vrij jammer en ik zou bijna zeggen onbeschoft, maar beter: onfatsoenlijk aan de nu bijna 8.000 mensen die met hun volle verstand getekend hebben, die bewust, voor het referendum zijn. Om deze mensen zo weg te zetten is triest.”

Auke Blaauwbroek, PvdA, noemde het zelfkastijding van het CDA om voor de referendum-commissie te zijn terwijl de partij tegen het referendum is.

Roel Lauwerier, VVD, vroeg zich af of de coalitie-partijen misschien bang waren voor een hoge opkomst, als twee referenda op één dag zouden worden gehouden. Wel wil hij via wethouder Erik de Ridder meer duidelijkheid over hoe de investeerders (waaronder Primark) in dit verhaal staan. “Het College laat dit als een zwaard van Damocles boven het referendum hangen, maar in welke mate hangt dit er werkelijk boven?”

Erik de Ridder verzuchtte dat hij deze vraag al drie keer eerder had beantwoord. Dat niet alleen bij Primark, maar ook bij andere investeerders behoefte is aan duidelijkheid en dat die nu niet kan worden geboden. “Hier hikken investeerders tegenaan, de zaak wordt hierdoor niet bespoedigd.”

Het debat is in z’n geheel terug te luisteren via tilburg.notubiz.nl, bij agendapunt 23, vanaf 2 uur 36 minuten.

Belangen en partij politiek blijken hier weer eens de boventoon te voeren. Het zal me dan ook niet verwonderen dat wethouder Erik de Ridder afgezant van het CDA straks gaat zeggen dat de Primark is afgehaakt. Terwijl er nog niet eens een contract aan ten grondslag ligt. Hooguit een intentie met volk er wissels die overigens geen enkel risico loopt met de vrijwaring van dit college van B&W. Dan moet ik toegeven dat Hans Smolders scherp is en een van de weinige is die snapt waarom CDA tegen het referendum is maar voor het benoemen van deze twijfelachtige commissie. Wie zitten hierin met belangen en zijn op de hoogte van het eerder gesloten coalitie akkoord tussen SP, GL, D66 en last but not least Het CDA ?

Geef een reactie