Sinds op 1 januari 2015 de Participatiewet is ingevoerd, moeten gemeenten zelf bepalen hoe er wordt omgegaan met mensen die geen betaalde baan hebben en om die reden een bijstandsuitkering nodig hebben. Uit de diverse (landelijke) media, maar ook uit documentaires en uit berichten op sociale media van mensen die het treft, blijkt dat de verschillen tussen gemeente soms extreem groot zijn en dat het gemeentelijke beleid heel verkeerd kan uitpakken. Met zeer schrijnende situaties tot gevolg.
Oma’s die hun uitkering verliezen en met hoge boetes worden geconfronteerd omdat ze op hun kleinkinderen passen. Mensen die zich inzetten in hun dorp of stad om voor de samenleving een zinvol project op te zetten, die gestraft worden voor het vergeten van een kruisje op een formulier. Mensen die boodschappen doen voor een ander en gestraft worden met het stopzetten van hun uitkering, omdat de sociale dienst het interpreteert als werk. Mensen die beboet en gekort worden omdat de oproep voor een gesprek door de postbode bij een verkeerd adres is bezorgd, en dus nooit is aangekomen. De voorbeelden zijn legio en hun aantal groeit elke dag. Dit strenge beleid, dat mensen tot wanhoop drijft, heeft als doel om het misbruik van uitkeringen tegen te gaan. Het misbruik betreft gemiddeld 2%, waarvoor iedereen met een bijstandsuitkering nu spitsroeden moet lopen.
De Nationale Ombudsman schreef hierover al in december 2014: “Het merendeel van de personen dat op grond van de Fraudewet zwaar wordt beboet, pleegt niet doelbewust fraude, blijkt uit onderzoek van de Nationale ombudsman. Waarnemend Nationale ombudsman Frank van Dooren: ‘Dit onderzoek laat zien dat het iedereen kan overkomen dat hij de inlichtingenplicht schendt’. Hij vindt dat de hoge boetes niet in verhouding staan tot de ernst van de overtredingen. ‘En de pakkans voor echte fraudeurs is er niet door toegenomen.”
Het drijft mensen tot wanhoop, omdat het stopzetten van een uitkering betekent dat basisbehoeften, zoals eten, huur van een woning en vaste lasten niet meer kunnen worden betaald. Het raakt mensen in de basis van hun bestaan en velen ervaren het alsof zij er niet mogen zijn, alsof zij als mens geen bestaansrecht hebben. De menselijke waardigheid en integriteit worden door de huidige Participatiewet geweld aangedaan. Anderzijds drijft het tot wanhoop, omdat de nieuwe zorgwet, die ook op 1 januari 2015 is ingevoerd, vereist dat mensen meer voor elkaar gaan zorgen: voor vrienden, familie en buren. Deze eis gaat in veel gevallen lijnrecht in tegen de Participatiewet, die juist veel van deze inzet voor elkaar verbiedt. Wie zich nog de eerste Troonrede van koning Willem-Alexander herinnert uit 2013, zal zich deze tegenstrijdigheid niet hebben voorgesteld.
Willem-Alexander op 17 september 2013: “Het is onmiskenbaar dat mensen in onze huidige netwerk- en informatiesamenleving mondiger en zelfstandiger zijn dan vroeger. Gecombineerd met de noodzaak om het tekort van de overheid terug te dringen, leidt dit ertoe dat de klassieke verzorgingsstaat langzaam maar zeker verandert in een participatiesamenleving. Van iedereen die dat kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar eigen leven en omgeving.”
Terwijl de pijnlijke, en vaak mensonterende, gevolgen van de Participatiewet zich steeds duidelijker aftekenen, wordt ook het draagvlak voor een onvoorwaardelijk basisinkomen (OBi) voor iedereen steeds groter. Bijvoorbeeld: een bijeenkomst over het basisinkomen trok in 2013 ongeveer 10 belangstellenden, terwijl dezelfde bijeenkomst, gehouden op 31 maart jl. in het Natuurmuseum meer dan 80 belangstellenden trok, waaronder ook veel mensen met een betaalde baan.
Wie in zijn omgeving wel eens een ambtenaar spreekt, hoort na enig aandringen dat veel van hen zich schamen voor hun werk. Een ambtenaar, die anoniem wil blijven omdat zij zich geneert voor haar werk zei onlangs: “Ik durf nu niet meer tegen mensen te zeggen waar ik werk, omdat ik me schaam voor het werk dat ik moet doen.”
Nieuw beleid maken. Gemeenteraden en wethouders lijken er op dit moment huiverig voor. Het kost veel tijd, het moet voldoen aan de eisen die door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wordt gesteld en ondertussen groeit ook het aantal rechtszaken waarover nog geen uitspraak is gedaan. Het wiel hoeft echter niet door de beleidsmakers en politici zelf te worden uitgevonden.
De landelijk georiënteerde Basis Inkomen Partij heeft namelijk een voorstel ontwikkeld, dat geheel aan de eisen van de wet voldoet en binnen de ruimte past die gemeenten is gegeven om de Participatiewet uit te voeren. Het voorstel is bedoeld als eerste stap, om het beleid van gemeenten voor de bijstand te versoepelen en zelf te ondervinden dat vertrouwen van de burger pas kan worden gewonnen als er eerst wordt ingezet op het tonen van vertrouwen in de burger. Immers, 98% van de burgers is géén crimineel.
Beleidsvoorstel Regelarme Bijstand
Geachte dames en heren van het college van B&W, de raad en de raadsgriffie,
Voor u ligt het
~ Beleidsvoorstel Regelarme Bijstand ~
Het minimaliseren van regels voor uitkeringsgerechtigden
binnen een verzadigde arbeidsmarktInleiding
“Meer dan 6,5 miljard euro. Zoveel geeft de Nederlandse overheid ieder jaar uit om werklozen aan een baan te helpen. Over de effectiviteit zijn twee dingen bekend: óf het helpt nagenoeg niets óf het is onduidelijk of het helpt. Waarom blijven we er dan toch halsstarrig in geloven?” Bron: Het failliet van de Nederlandse werklozenindustrie; Rutger Bregman (www.decorrespondent.nl)
Mensenrechten
De Basis Inkomen Partij zoekt draagvlak om een experiment op te zetten om aan te tonen dat het invoeren van een leefbaar basisinkomen werkt. Het leefbaar basisinkomen zorgt ervoor dat mensen vrijer, ondernemender, gezonder en gelukkiger worden. Dit zorgt uiteindelijk voor minder aanspraak op de gezondheidszorg en andere sociale voorzieningen. Ook zorgt het leefbaar basisinkomen ervoor dat er meer belasting genereert wordt en er meer banen geschapen worden omdat het leefbaar basisinkomen besteed zal worden in de lokale economie.
Sociale zekerheid concreet
Wij stellen om te beginnen een regelarme bijstandsuitkering/WWB voor om de mensenrechten van uitkeringsgerechtigden te verzekeren. We dienen de realiteit onder ogen te gaan zien dat er te weinig banen voor alle mensen zijn om zichzelf in hun levensonderhoud te voorzien. Denk daarbij ook nog aan de robotisering die meer en meer zijn opgang doet en wat dat met de (jeugd)werkgelegenheid zal doen. We zullen nu verantwoordelijkheid moeten nemen voor allen als één en wij hebben daartoe dit voorstel in dit document uitgewerkt.
De arbeidsmarkt
Wij signaleren vooral een te beperkte manier van denken waardoor de noodzakelijke vernieuwing die vanuit mensen zelf voort kan komen, in de kiem gesmoord wordt. Er wordt teveel vanuit de markt gedacht en te weinig vanuit menselijkheid en mededogen. De mens wordt gezien als productiefactor voor de economie met termen als arbeidsvermogen en arbeidsproductiviteit. De Gemeente, ketenpartners en bedrijfsleven zien blijkbaar geen of onvoldoende kans om een gunstige en diverse regionale economie te creëren met banen voor iedereen. Anders waren er geen mensen zonder betaalde baan. Dit zou voor politici en beleidsmakers juist een signaal moeten zijn om te beseffen dat er m i s s i n g l i n k s in het arbeidsmarktbeleid zijn. Het ligt volgens ons meer aan de aard van de arbeidsmarkt dan aan de mensen, dat er een afstand is tot de arbeidsmarkt. Vervolgens worden werkzoekenden verantwoordelijk gehouden om dit op te lossen, om zo snel als mogelijk weer een baan te vinden, terwijl er te weinig banen zijn. Dan worden er ook nog regels gesteld aan wat je wel en niet mag doen om een nieuwe baan te vinden. De opgelegde bezigheden (tegenprestatie, vrijwilligerswerk) worden vervolgens niet als normale banen betaald. Dit vinden wij de omgekeerde wereld.
Motivatie
1) De werkloosheid is (te) hoog in Nederlandse gemeenten. Tevens maken velen gebruik van de verschillende voedselbanken. De koopkracht is (zeer) laag en daardoor hebben de detailhandels het zwaar. Daarbij is het zo dat als mensen geen perspectief hebben op een redelijk inkomen, de kans op het krijgen van stress en andere psychosomatische klachten groot is, daarmee is de kans op ziekten en verslavingen, et cetera hoger en dit kost de samenleving geld. Hierdoor wordt de gezondheidszorg en de welzijnszorg duurder. Dit komt in hoge mate op het bordje van de Gemeente terecht. Met de huidige decentralisatie en bezuinigingen wordt het allemaal steeds lastiger te betalen en wordt alle zorg steeds kariger en dit zal alleen maar voor meer problemen zorgen en meer geld gaan kosten en tot extra maatschappelijke problemen leiden. Het huidige WWB beleid en arbeidsmarktbeleid kost veel geld. Als we naar de mate van uitstroom van bijstandsgerechtigden kijken in 2014 en dus het effect van dit huidige gemeentelijk beleid bezien, dan is dit naar gelang niet groot en kost het ons veel gemeenschapsgeld.
2) Bijstandsgerechtigden moeten zich geen lijfeigenen hoeven voelen van de Gemeente/Staat. De Gemeente moet niet bepalen wat de bijstandsgerechtigde moet doen om weer aan het werk te komen, dat bepaalt de bijstandsgerechtigde zelf (indien gewenst met ondersteuning van de Gemeente). De Gemeente mag de bijstandsgerechtigde niet in een door hen gewenste mal van de huidige arbeidsmarkt persen omdat deze markt verzadigd is. We moeten niet vergeten dat heel veel hooggekwalificeerde mensen in de bijstand terecht zijn gekomen vanwege dezelfde toenemende werkloosheid. Overigens is het verplicht opleggen van tegenprestatie of vrijwilligerswerk op straffe van een sanctie (korting op de uitkering) in strijd met het Europese Verdrag van de rechten van de mens, art. 4: verbod op slavernij. Het College voor de Rechten van de Mens waarschuwde al hiervoor omdat de eis tot een tegenprestatie al heel snel in juridische dwangarbeid zal uitmonden.
Experiment of generiek beleid
De regelarme bijstand kan in een experiment worden gegoten of het kan generiek worden ingevoerd. Een experiment kan (samen met andere gemeentes) worden aangevraagd bij het Ministerie van Sociale Zaken en/of bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken in Den Haag. Na een bepaalde tijd wordt het project geëvalueerd.
Voorstel I: Beleidsinstrumenten
In het huidige beleid wordt er uitgegaan van beleidsinstrumenten die samengevat kunnen worden met de volgende begrippen:
- Dwang, intimidatie en angst inboezemen.
- Vreemd genoeg komen deze zaken niet voort uit de door de Gemeente bepleitte wederkerigheid, maar uit eenzijdigheid. Wij willen voorstellen dit te vervangen door ‘geven’:
- Geef/gun een ander wat je zelf zou willen ontvangen.
Het is belangrijk dit vanuit de Gemeente te faciliteren; dit behoort feitelijk tot de taakomschrijving van de gemeente, om dienstbaar te zijn aan haar burgers. Momenteel is het omgekeerde het geval. Dus is het belangrijk vanuit de gemeentelijke begeleiding de vrijheid te bieden om tijd te nemen en de vrijheid te krijgen zelf nieuwe stappen te zetten. En hetgeen waar de bijstandsontvanger dan mee komt, zonder bureaucratische tegenargumenten en trajecten, te honoreren.
Met een regelarme bijstand bedoelen we: een bijstandsuitkering zonder dwang en beperkende regels. Regels voor de sollicitatieplicht wordt afgeschaft. Geen controle meer op samenwonen en meerpersoons huishoudens.
De gemeente besluit een regelarme bijstand te faciliteren voor uitkeringsgerechtigden. Sollicitatie- en re-integratieplicht en plicht tot het doen van een tegenprestatie en vrijwilligerswerk verdwijnen.
Of iemand recht heeft op bijstand zal onderhevig blijven aan criteria die de gemeente stelt qua inkomen, bezit, tegoeden, e.d.. Dit zijn regels – een behoeftetest – die gecontroleerd en gehandhaafd blijven worden. Het regelarme karakter houdt in dat er geen sancties opgelegd kunnen worden in de zin van korting en inhouding van de uitkering. En verder het vrij zijn van verplichtingen en dwang qua sollicitaties, trainingen en allerlei inmenging zoals het verbieden om een opleiding te volgen of een onderneming naar eigen inzicht te beginnen. Alsmede een vrij zijn van kortingen voor voordeurdelen en samenwoonkortingen.
Dit kan als generiek beleid worden ingevoerd of als experiment voor de gehele groep.
Voorstel II:
Als voorstel I. Er wordt alleen een verplichting opgelegd om vrijwilligerswerk (tot 20 uur per week) te verrichten. Dit mag dan wel naar eigen keuze ingevuld worden. Zie voorbeeldgemeente Arnhem.
Tegenover het verplichte vrijwilligerswerk hoort wel o.a. kinderopvang en evt. zorg op maat te staan, voorwaarden scheppende criteria die onontbeerlijk zijn en waarvan bij ontbreken je jezelf volledig in de voet schiet als Gemeente, met als consequentie hetzelfde kip en ei verhaal als in de huidige situatie.
Effecten
Dit zorgt voor meer gezondheid en eigenwaarde omdat het de overlevingsangst wegneemt. De druk op de gezondheidszorg neemt drastisch af door de afname van de stressgerelateerde ziekten. Regelarme en moreel vrije ondersteuning is wenselijk.
Bezuiniging
Een regelarme bijstandsregeling brengt aanzienlijk minder kosten met zich. Minder kosten voor re-integratie (2 miljard), cursussen, rollenspellen, begeleiding en dus ook personeelskosten.
Mensen moeten menselijk worden
Bedankt voor het lezen en we wachten uw antwoord af!
8 reacties
Voeg die van jou toe →Een grote puinhoop met die participatie bij de Gemeente tilburg, nu doen hun helemaal waar ze zin in hebben en word je als een joker ingezet in hun regels. Schandalig dat zij daar met de mens zo omgaan, ik zou me diep schamen om zo mte werken.
dikke minpunt Gemeent tilburg en personeel.
er zit veel onrechtvaardigheid in de toepassing van de bijstandswet per gemeente.
(20 uur) verplicht vrijwilligerswerk door mensen met een uitkering leidt tot evenzo grote werkloosheid van mensen die eerder dat werk betaald deden. Een slecht voorstel dus, binnen een verder sympatiek idee de uitkering (resultaat van een tekort aan betaalde arbeid) om te bouwen richting een menswaardig bestaan voor iedereen.
Een onvoorwaardelijk basisinkomen voorIet iedereen van minimaal noodzakelijke middelen van bestaan. daardoor zullen veel mensen hun betaalde baan geheel of gedeeltelijk opzeggen, waardoor en weer werkgelegenheid ontstaat voor iedereen die van ruimer middelen wil rondkomen. Daarom juist geen veplichting gekoppeld aan een basisinkomen.
dit is een heel goed idee nu maar hopen dat ze het in de gemeente tilburg en in den haag gaan uitvoeren
wachten af jack van laarhoven
Bedankt voor het delen Paula!
Wie naar jaren hard gewerkt een koophuis bezit en werkloos wordt, geen werk vindt en dan uiteindelijk in de bijstand belandt, kan ‘zomaar’ geconfronteerd worden met het moeten ‘opeten’ van je eigen huis. Als dan ook nog de valkuil van een te hoge WOZ-waarde op de loer ligt, is het ‘ausradieren’ van de bijstandsgerechtigde compleet. Dit soort mechanismes in de WWB (Wet Werk en Bijstand) heeft alles te maken met het feit dat gemeentes het in behandeling nemen van een bijstandsaanvraag in feite als een schadelast zien, en als zodanig kiezen voor het zoveel mogelijk traineren van de aanvraag. Dat werd in 2008 al geconstateerd door de Haarlemse Sociale Zekerheidsadvocaat Pim Fischer. In zijn praktijk kwamen bijvoorbeeld gevallen voor dat gemeenten inzage wilden hebben in bankafschrift nr 13, zonder welke de toekenning van de uitkering werd aangehouden, terwijl er over een jaar genomen maar 12 waren verstrekt. Zélf heb ik twee jaar bij een sociale dienst gewerkt, waarin steevast in het werkoverleg door de chef naar voren werd gebracht dat ‘wie klanten het gevoel geeft dat ze in feite de bijstand uitgetreiterd worden het goed doet en dat wie klanten het idee geeft dat ze zich kunnen nestelen in de bijstand het slecht doet’ Wie met idealen bij een sociale dienst ging werken, vanuit het idee bijstandsmaatschappelijk werker te zijn werd al gauw met een anticlimax geconfronteerd. Zéker als hij/zij was ‘ingehuurd’ via een zogeheten detacheringsbureau waar naast het basisloon een bonus bestond voor dié bijstandsconsulent die zoveel mogelijk mensen wist af te wijzen. Uit angst geen uitkering te krijgen laten veel bijstandsaanvragers zich alles welgevallen, houden dus hun mond en hebben dus niet in de gaten dat WWB beter kan worden uitgelegd als Wet Waardeloze Bejegening.
Natuurlijk mag je anoniem reageren. We geven van niemand gegevens door, nooit.
Paula Anguita
Eindredacteur Tilburgers.nl
Geachte redactie Tilburgers.nl graag zou ik jullie willen vragen dit anoniem te plaatsen en hooguit mijn voornaam te gebruiken. Reden hiervoor is dat ik anders bang ben een strafkorting te krijgen op mijn bijstandsuitkering. Maar toch wel e.a. kwijt wil.
Ook ik ben getroffen door dit asociale VVD beleid van PvdA-er Jetta Klijnsma. Een zelf gehandicapte bewindsvrouw die in haar leven waarschijnlijk geen enkele tegenslag kent. Alles zat haar mee en alles was in grote getale voorradig in haar leven. Waarschijnlijk denkt ze als ik het kan dan moet het iedereen lukken. Dus geen enkel inlevingsvermogen.
Daarnaast ziet PvdA dit onfatsoenlijk beleid als straf voor de onderkant van de samenleving. Jarenlang waren immers de arbeiders die deze partij groot maakten. Toen na de laatste gemeente raadsverkiezingen deze groep massaal de rug keerden naar de PvdA moeten ze het zelf maar voelen wat de consequenties hiervan zijn.
Toen de gemeente het NOMA beleid begon te ontwikkelen, uit het gedachtegoed van voormalig wethouder Jan Hamming, wist ik het al we worden opgejaagd wild. Nu enkele jaren verder is het zover. Enorm veel schrijdende gevallen onder de bijstandsgerechtigden. waarbij het water sommige inmiddels aan de lippen staat.
Ik hoop dan ook dat ons gemeentebestuur eens gaat inzien dat wij voor een groot gedeelte slechts aangeschoten wild zijn die proberen te overleven in deze recht van de sterkste samenleving. We zijn zeker geen frauderende criminelen.
IK hoop dan ook dat hier spoedig iets aan gedaan kan worden zodat we weer gewoon als medemens worden benaderd voordat het te laat is.
Met vriendelijke maar ook dringende groet Henk