Vijver Teich+Stege moet wijken voor fietstunnel Stappegoor

Foto: John Geerts – Kunstwerk: Teich+Stege van Maik Löbbert en Dirk Löbbert.

“Ja, dit is een uitglijder.” Wethouder Mario Jacobs gaf het onmiddellijk toe in de raadsvergadering van maandag 21 oktober 2019. Dat er wél een bestemmingsplan wijziging nodig was, bijvoorbeeld.

Toen in 2017 werd besloten om een fietstunnel aan te leggen onder de Ringbaan Zuid door, zodat fietsers veiliger naar Stappegoor kunnen, werd voor de uitvoering gedacht aan een tunnelbak, een eenvoudige oplossing waarvoor inderdaad geen bestemmingsplanwijziging nodig was. Gaandeweg, terwijl ook nog andere medewerkers de klus overnamen van collega’s, werd bedacht dat de uitvoering anders moest vanwege de sociale veiligheid. En daardoor was ineens wél een wijziging van het bestemmingsplan nodig.

Teich+Stege
En dat de vijver geen gewone plas water is, maar een kunstwerk, is ook een uitglijder. Uit de discussie in de raad met de wethouder blijkt, dat in november 2018 voor het eerst iemand dat ontdekte. Dit ontlokte dan ook de vraag of er niet een overzicht kan worden gemaakt van alle kunstwerken in Tilburg. In ieder geval de kunstwerken in de openbare ruimte. Want misschien zijn er wel meer kunstwerken die als zodanig niet direct herkend worden.

Maar een dergelijk overzicht is er allang, in de vorm van de website www.kunstbuitenbinnentilburg.nl.

Overigens ontbreken ook op dat overzicht enkele kunstwerken, zoals onlangs bleek met het ‘Blaaks object‘ dat van de Tilburgse kunstenaar Ad Louwinger blijkt te zijn. Maar dat terzijde.

Blijkbaar zijn de Duitse broers Maik+Dirk Löbbert inmiddels ook vergeten en redeneert een meerderheid in de gemeenteraad dat iets pas een kunstwerk is als het als kunstwerk wordt herkend. En als niemand weet dat iets een kunstwerk is, dat kan het weg want dan wist toch niemand dat. In ieder geval blijkt niemand het echt te interesseren dat het werk verdwijnt.

Maar Maik en Dirk Löbbert – inmiddels beide hoogleraar – zijn Tilburg nog allerminst vergeten. In een reactie op het voornemen van de gemeente Tilburg om hun werk te vernietigen schrijven ze:

“We kunnen het niet begrijpen. Toen we aan het begin van het jaar het bericht kregen van Gerdi Beks (Beleidsmedewerker kunst Gemeente Tilburg red.)  hebben we het volgende geantwoord:

“Uw bericht (over het verdwijnen van het kunstwerk red.) is een grote schok voor ons. Ons kunstwerk ‘Teich+Stege is nog steeds verwikkeld in een internationale discussie als een belangrijk voorbeeld voor locatiegerichte kunst in de publieke ruimte. Het is ongelooflijk dat de Gemeente Tilburg dit kunstwerk wil verwijderen voor de aanleg van een fietstunnel.

In het verleden, stond Tilburg bekend als een gemeente met een uitstekende verstandhouding met hedendaagse kunst. We hopen dat er een oplossing gevonden kan worden, zonder de vernietiging van Teich+Stege’.”

Met vriendelijke groet uit Keulen
Maik+Dirk Löbbert”

Nu de fietstunnel toch al duurder uitvalt dan in 2017 was bedacht – van 4 miljoen naar 5,2 miljoen – kun je de boel beter meteen goed aanpakken. Zo kwam er nog een aanvullend voorstel (motie) op tafel om meteen ook de Trouwlaan veiliger te maken voor fietsers. Want hoewel dit al een fietsstraat is, wordt er vaak te hard gereden met auto’s. Lokaal Tilburg kreeg met dit voorstel de onmiddellijke steun van LST, 50 plus, D66 en GroenLinks, en uiteindelijk werd het unaniem aangenomen.

Dit betekent dat de Trouwlaan bij wijze van proef wordt aangepast. Er komt een ‘knip’ zodat doorgaand autoverkeer de Trouwlaan niet meer gebruikt als route en alleen bestemmingsverkeer over deze straat rijdt. Bovendien komt er waarschijnlijk (gedeeltelijk) éénrichtingsverkeer. Maar hoe dit allemaal precies wordt uitgewerkt is nu nog niet bekend.

Het is vanwege de Auteurswet juridisch niet houdbaar om een kunstwerk te veranderen. Daarom is het aanpassen en verkleinen van de vijver geen optie. Het is echter wel toegestaan om een kunstwerk te vernietigen of te verwijderen..!!!

Ik maak uit het verhaal op dat het Gemeente Bestuur nog geen toestemming van de kunstenaars Maik Löbbert en Dirk Löbbert heeft.? Het volgende:

Er is in opdracht van de gemeente Tilburg het kunstwerk Teich+Stege gemaakt door de broers Maik Löbbert en Dirk Löbbert dat voor het zwembad Stappegoor is geplaatst. Het is aangelegd in 1996, maar wordt zonder toestemming van de kunstenaars Maik Löbbert en Dirk Löbbert door de gemeente verwijderd!

A: Vernietigen en/of aantasting van een werk kan niet zonder toestemming van de kunstenaar, omdat er naast auteursrecht ook persoonlijkheidsrechten van de maker op kunstwerken rusten. Echter: de opdrachtgever (en tevens eigenaar) van een werk mag dat werk vreemd genoeg wel vernietigen! Let wel: de belangen van de opdrachtgever moeten dan wel zwaarder wegen dan die van de maker – zoals absurd hoge kosten vooronderhoud. De zo gegroeide jurisprudentie (rechtspraak) heeft voor deze vreemde kronkel gezorgd. De maker van het werk moet wel de gelegenheid hebben om voor de sloop het werk goed te documenteren voor bijvoorbeeld zijn portfolio. En als duidelijk wordt dat het kunstwerk niet gesloopt had hoeven te worden als de eigenaar van dat werk er goede zorg voor had gedragen, dan kan de maker een schadevergoeding vorderen.

In dit geval heeft de Gemeente Tilburg er geen goede zorg voor gedragen, door het te verwaarlozen.

Het is vanwege de Auteurswet juridisch niet houdbaar om een kunstwerk te veranderen. Daarom is het aanpassen en verkleinen van de vijver geen optie. Het is echter wel toegestaan om een kunstwerk te vernietigen of te verwijderen..!!!

Ik maak uit het verhaal op dat het Gemeente Bestuur nog geen toestemming van de kunstenaars Maik Löbbert en Dirk Löbbert heeft.? Het volgende:

Er is in opdracht van de gemeente Tilburg het kunstwerk Teich+Stege gemaakt door de broers Maik Löbbert en Dirk Löbbert dat voor het zwembad Stappegoor is geplaatst. Het is aangelegd in 1996, maar wordt zonder toestemming van de kunstenaars Maik Löbbert en Dirk Löbbert door de gemeente verwijderd!

A: Vernietigen en/of aantasting van een werk kan niet zonder toestemming van de kunstenaar, omdat er naast auteursrecht ook persoonlijkheidsrechten van de maker op kunstwerken rusten. Echter: de opdrachtgever (en tevens eigenaar) van een werk mag dat werk vreemd genoeg wel vernietigen! Let wel: de belangen van de opdrachtgever moeten dan wel zwaarder wegen dan die van de maker – zoals absurd hoge kosten vooronderhoud. De zo gegroeide jurisprudentie (rechtspraak) heeft voor deze vreemde kronkel gezorgd. De maker van het werk moet wel de gelegenheid hebben om voor de sloop het werk goed te documenteren voor bijvoorbeeld zijn portfolio. En als duidelijk wordt dat het kunstwerk niet gesloopt had hoeven te worden als de eigenaar van dat werk er goede zorg voor had gedragen, dan kan de maker een schadevergoeding vorderen.

In dit geval heeft de Gemeente Tilburg er geen goede zorg voor gedragen, door het te verwaarlozen.
Binnen kort op interesseert het volledige verhaal.

Geef een reactie