Donderdag 30 januari, 15 weken en een eeuwigheid geleden, vond het live Milieucafé plaats in Paradox. En niemand had toen kunnen vermoeden dat het (voorlopig) de laatste zou zijn, waarin het publiek opeen gepakt staat en zit te luisteren. Corona was immers nog niet dichterbij gekomen dan het buitenlandkatern.
Te gast was Vicky Vanmarcke, schepen (wethouder) Mobiliteit van de Vlaamse stad Mechelen, met een opmerkelijk verhaal. Ze had de gehele binnenstad fietsvriendelijk gemaakt. In 179 straten in het centrum van Mechelen zijn fietsers en voetgangers het belangrijkste verkeer en zijn auto’s ‘slechts op bezoek’, moeten zich in snelheid aanpassen aan het langzame verkeer.
Bij de Tilburgse wethouder Mobiliteit, eveneens aanwezig in het publiek, vormde zich in de pauze direct een groepje om hierover verder te praten. Kunnen we dit ook in Tilburg? Binnen de Cityring? Of zelfs binnen de Ringbanen, vergelijkbaar met Mechelen. De wens om iets te doen tegen al het (te) hard rijdende autoverkeer in de stad is bijna zo oud als de weg naar… nee, niet Rome. Mechelen?
Het kan niet, want er is geen wet om erop te kunnen handhaven. Dat was de conclusie die het gesprek samenvatte. Behalve als je er een pilot, een ‘proef’ van zou maken, dan kon het misschien wel. Tijdelijk. Over hele lange tijd.
En toen verhuisde Corona van het buitenlandkatern naar de voorpagina’s en het binnenlandkatern. En nu, bij het einde van het voorjaar, kan wel wat eerst niet kon: In alle straten binnen de Ringbanen wordt de maximum snelheid 30 kilometer per uur. En in het Dwaalgebied zelfs 20 kilometer per uur.
Dat je een stevige crisis nooit zomaar voorbij moet laten gaan zonder er goed gebruik van te maken, is weer zo’n sleets geworden gezegde dat ineens weer een bevestiging heeft gekregen.
Binnensteden moeten geschikt worden gemaakt voor de anderhalve-meter-samenleving. Ofwel: we hebben veel meer ruimte nodig om als voetgangers en fietser elkaar te passeren met anderhalve meter tussenruimte. Dus voetgangers moeten ook op straat kunnen lopen als de stoep te smal is en dus moeten alle auto’s, bussen, vrachtwagens en bestelbusjes zich hierop aanpassen.
En niet pas volgend jaar of volgende eeuw. Maar bijna meteen. Met ingang van juni 2020. En niet alleen de Cityring, maar álle straten binnen de Ringbanen. Net als in Mechelen.
En dat is nog niet alles.
Wist u dat het aanpassen van verkeerslichten een heel ingewikkeld karwei is, dat vroeger máánden in beslag nam? Ook dat kan ineens gewoon in enkele weken. Verkeerslichten gaan vaker en langer op groen voor voetgangers en fietsers. En niet maar één, maar wel 30, zodat voetgangers en fietsers niet met z’n allen hoeven staan te wachten binnen een straal van 1,5 meter.
Of dit voor altijd zal zijn, of alleen voor de duur van de coronamaatregelen, blijft nog even in het midden. Het zou zomaar kunnen dat terug veranderen straks niet meer kan, omdat het dan niet te handhaven is.