Maandag 13 april zou GroenLinks-raadslid Joris Bengevoord vragen gaan stellen over de uitvoering van de Participatiewet, en dan met name over het straffen van bijstandsgerechtigden met het stopzetten van hun uitkering. Het ging hier om de vraag hoe vaak deze sanctie door het Centrum Werk en Inkomen (sociale dienst) is toegepast. Echter, tijdens het vragenuurtje van de raadsvergadering bleek dat wethouder Erik de Ridder (CDA, Sociale Zaken) de vragen al schriftelijk had beantwoord en dat de toehoorders in de zaal dit antwoord niet te horen kregen.
De tweede vraag, om een informatiebijeenkomst waarin het ‘verhaal achter de cijfers’ zal worden verteld, werd door Erik de Ridder toegezegd. Bij deze bijeenkomst wil Joris Bengevoord dat mensen hun verhaal kunnen komen vertellen. Erik de Ridder gaf aan hiervoor contact te willen opnemen met de Klantenraad Werk en Bijstand, vergetende dat deze klantenraad sinds 1 januari dit jaar is opgeheven, om plaats te maken voor de Sociale Raad.
Sinds 1 januari 2015 zijn de Participatiewet en de nieuwe Zorg- en Jeugdwet ingevoerd, die sindsdien de verantwoordelijkheid zijn van de gemeente. Over de invoering en de uitvoering van deze taken is weliswaar veel nagedacht, door beleidsmakers, hulpverleners, politici, zorgorganisaties en er zijn heel veel discussies gevoerd. Dit heeft echter niet kunnen voorkomen dat de onvrede in de stad over deze nieuwe wetten groeit en dat steeds meer mensen een weerzin ontwikkelen tegen deze maatregelen. En niet alleen onder mensen die het treft. De dagelijkse discussies op sociale media en websites lijken slechts een topje van de spreekwoordelijke ijsberg.
Raadsleden Marti de Brouwer en Claudia Dankers, beide van het CDA, zijn zelf op onderzoek uit gegaan en met mensen gaan praten. Beide zien er wat aangeslagen uit, nadat ze net een paar uur naar de verhalen hebben geluisterd van een aantal mensen die het in ambtelijke taal het etiket ‘multi-problematiek’ opgeplakt hebben gekregen. Mensen die niet alleen financiele problemen hebben, maar ook problemen met gezondheid, met puberende kinderen die geen toekomst voor zichzelf zien, mensen met weinig opleiding, met simpelweg heel veel pech in hun leven. Marti vat de ochtend samen: “Er is hier vanmorgen meer gesnotterd dan bij een begrafenis.”
Claudia vertelt dat ze een dag eerder op bezoek is geweest bij een frontlijnteam, ook wel wijkteam genoemd. Een frontlijnteam is een groep professionele hulpverleners die problemen bij mensen moeten opsporen, herkennen en ervoor moeten zorgen dat mensen de hulp kunnen krijgen die ze nodig hebben.
Claudia: “Als je met deze mensen praat, krijg je de indruk dat het allemaal prima gaat en dat mensen goed worden geholpen. Maar nu ik vanmorgen deze mensen heb gehoord, besef ik me dat dit helemaal niet waar is. Deze mensen hebben geen idee of ze hulp kunnen krijgen, laat staan waar en hoe, deze mensen weten dat zelfs niet een klein beetje. Wij denken hier als raad dat als we ervoor zorgen dat er genoeg frontlijnwerkers zijn, dat het dan wel goed komt. Maar dat is niet de werkelijkheid. Mensen schamen zich verschrikkelijk en gaan niet om hulp vragen, als ze al zouden weten hoe. We kunnen als raad wel verzinnen dat een huisarts problemen moet signaleren en doorgeven, maar dat gebeurt dus gewoon niet.”
Uit de gesprekken van deze ochtend bleek ook, dat mensen die wel te maken hebben gehad met hulpverlening, daar absoluut geen vertrouwen in hebben. Mensen voelen zich onbegrepen en zijn er van overtuigd dat het toch niet zal helpen. Deze overtuiging is bij mensen gegroeid uit ervaringen met hulpverlening en instanties uit het verleden, waarbij zij hebben ondervonden dat zij in de steek werden gelaten.
De weerzin groeit niet alleen onder mensen die het treft, maar ook onder ambtenaren die de regels moeten uitvoeren. Deze uitvoerders van de gemeente worden geacht om de regels uit te voeren die door beleidsmakers en politici zijn bedacht en goedgekeurd en daar geen mening over te hebben, laat staan deze mening te delen met mensen buiten de organisatie. Niet voor niets hebben zij de ambtseed of ambtsbelofte afgelegd, waarin zij onder andere toezeggen dat zij geen kennis mogen delen waarvan zij kunnen vermoeden dat deze vertrouwelijk is.
Een groeiend aantal ambtenaren van de gemeente heeft om morele redenen steeds meer moeite met de uitvoering van onder meer de Participatiewet. Bij de invoering op 1 januari is namelijk nauwelijks uitleg gegeven over hoe streng of hoe mild de regels moeten worden toegepast. Dit heeft als gevolg dat de ene ambtenaar het beleid heel strikt volgens de letter uitvoert, terwijl de ander er losjes mee omgaat. Deze verschillen werken vervolgens willekeur in de hand en op diverse gemeentelijke afdelingen worden hierover soms pittige discussies gevoerd. Het draagvlak voor de uitvoering van de Participatiewet is onder ambtenaren dan ook steeds meer aan het afnemen. Ondertussen winnen gewetenswroeging en schaamte steeds meer terrein en groeit ook het aantal ziektemeldingen vanwege stress.
De roep om drastische veranderingen zwelt aan en zou beter serieus genomen moeten worden, anders is de kans aanwezig dat op zeker moment de figuurlijke bom barst en zaken gierend uit de hand gaan lopen.
11 reacties
Voeg die van jou toe →Beste Henk, Ik begrijp je volledig. Als thuiszorgmedewerker zie ik dit dagelijks.
Maandag a.s. een afspraak met de sociale raad over een meer dan schandalig gesprek wat gehouden werd met mijn cliënt. Plan van aanpak blijkt niets meer te zijn dan notulen van de plaatsgevonden gesprek. Navraag bij de desbetreffende ambtenaar gedaan: plan van aanpak is: dat cliënt bezwaar kan maken op de notulen. Deze moet hij dan op de formulier schrijven, ondertekenen en terugsturen. Tweede plan van aanpak is dat de twee aangevraagde begeleidingsuren sowieso afgewezen zullen worden. We zullen zien hoe de sociale raad dit oplost, ik heb hoop zolang het tegendeel bewezen is.
Dat snap ik, maar zou die toelichting dan niet beter in het artikel gepast hebben? Nu lijkt het of het nergens vandaan komt.
Dat klopt Boudewijn. Het is een bewuste keuze om in het midden te laten om hoeveel ambtenaren het gaat, en om wie. Deze mensen hebben een ambtenaarseed afgelegd. Deze houdt onder andere in dat zij niet zomaar met de pers mogen praten over hun werk. Om deze reden wil ik hen beschermen, door ervoor te zorgen dat hun uitspraken niet naar personen te herleiden zijn. Deze mensen nemen immers al een risico door hun uitspraken naar mij.
Oeps, binnen de gemeente, door ambtenaren bedoel ik.
Nergens in dit artikel wordt op de een of andere manier aannemelijk gemaakt dat de weerzin tegen het uitvoeren van de participatiewet groeit. Er wordt eenvoudigweg gesteld dat dat zo is. Niet bijzonder overtuigend.
Natuurlijk is het niet eenvoudig voor de gemeente om alle wetswijzigingen, transities en bezuinigingen een menswaardige plaats te geven. Ook kan rustig worden aangenomen dat alles zo goed mogelijk technisch en inhoudelijk is aangepakt. Daarbij is ongetwijfeld naar eer en geweten gehandeld! Opvallend daarbij is wel dat, zoals al meerdere keren door mij aangegeven, de menselijke maat voor een belangrijk deel is ingeleverd. De haast, de kortingen, de regelzucht zowel vanuit het Rijk als de gemeente voert de boventoon en de betekenis van de wetgeving krijgt daardoor wel een zeer eenzijdige benadering. Dit in tegenstelling tot wat de plaatselijke politiek voor ogen stond! Niet alleen de gemeente wordt vanuit Den Haag geleefd, maar ook de inwoners en zeker die inwoners die even niets te makken hebben. Ergerlijk is het dan ook te moeten constateren dat de gemeente zelf aan dit Haagse ongemak toegeeft en het geleefd worden transporteert naar haar inwoners. De bedoelingen van de wetgeving zijn best acceptabel, mits de uitvoering daarmee synchroniseert. Mijn stellige indruk is dat het juist daar gaat wringen! Erger nog, dat juist daar de slachtoffers gaan vallen. De gemeente als bureaucratische scherprechter! Door de economische ellende is het “nu” belangrijk om de mensen te binden en te motiveren. Even de prioriteiten bij het volk zelf leggen en niet vluchten in bijvoorbeeld economische herstelretoriek. Natuurlijk het kost wat, maar ook hier gaan de kosten voor de baat uit. “Werken in vertrouwen” is de “oogst van de toekomst”! Dus er is bij de overheid en de gemeente in het bijzonder nog veel werk aan de winkel van o.a. de “participatiewet”!
Ik dacht dat SP voor de medemens op zou komen ?
Heeft meneer Bengevoort van GroenSlinks wel begrepen dat hij hiermee onze Christelijk vader Erik de Ridder verschrikkelijk in de kaart speelt.
Denk je nou echt dat wij openlijk ons verhaal gaan vertellen. Hierop volgen meteen sancties en boetes op onze uitkering omdat we hiermee ambtenaren waarvan we afhankelijk zijn moeten confronteren met onvermogen en willekeur.
Daarnaast openlijk er vooruit komen dat we afhankelijk zijn van het armenhuis, voedselbank en burenhulp. Denk niet dat dat gaat lukken. Zelfs als we de schaamte voorbij zijn en dit doen weten we de consequenties.
Het informatierondje zal dan ook beperkt blijven tot zij die durven omdat ze echt helemaal sniks te verliezen hebben.
Toch succes gewenst Henk
Nou Wethouder Erik de Ridder, “Boter bij de vis” en maak hier nou is echt serieus werk van. Los de problemen op meneer CDA. Anders ben ik bang dat ons niks anders let dan muiterij door de burgerij met kielhalen in de Piushaven en openbaar raddraaien op de Heuvel van de onmenselijke die hier voor verantwoordelijk zijn.
Was er vanmorgen bij. We voelde ons gehoord en inderdaad veel gesnotter maar ook zo eerlijk en oprechte verhalen. Het raakte ons allemaal. Wat een saamhorigheid.
Hopelijk word er iets mee gedaan voor mensen letterlijk helemaal verdrinken. Bedankt Marti de Brouwer en Claudia Dankers dat je ons serieus nam en dat er eens naar de gewone mens geluisterd werd. Goed bezig jullie twee.