WMO: “In Tilburg hoef je niet aan je buren te vragen om je billen te wassen”

Behalve de Jeugdzorg zal vanaf 1 januari volgend jaar ook een deel van de ondersteuning uit de Awbz uitgevoerd worden door de gemeente, zoals: individuele begeleiding, (vervoer naar) dagbesteding, logeeropvang en beschermd wonen en een deel van de persoonlijke verzorging. Deze ondersteuning valt dan onder de WMO van de gemeente. De commissie Sociale Stijging sprak maandagmiddag 20 januari met wethouder Marjo Frenk over hoe dit moet worden georganiseerd en gefinancierd.

Er ligt een ontwerp-plan klaar, waarop de WMO Adviesraad heeft gereageerd. Uiteindelijk gaat het er om, dat burgers veel meer zelf moeten oplossen en dat er flink bezuinigd gaat worden. Er is sprake van een bezuiniging van 25 tot 40% voor volgend jaar. Zorgorganisaties en maatschappelijke organisaties moeten via netwerken de ondersteuning van de burger op elkaar afstemmen en dus goed met elkaar samenwerken. En ook hier wordt, net als in de Jeugdzorg, een belangrijke rol gegeven aan de frontlijnmedewerkers: mensen die in de wijk aanwezig zijn en waar mensen kunnen aankloppen voor hulp en zorg.

Hierover is nog heel veel onduidelijk, niet alleen voor de gemeente, maar ook de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten), dat met de rijksoverheid hierover onderhandelt, heeft veel kritiek op het rijk. Zo vindt 67% van de gemeenten dat nog steeds onduidelijk is hoeveel geld ze krijgen hiervoor. Ook vinden gemeenten dat de landelijke overheid er te lang over doet om nieuwe wetten aan te nemen en dat er teveel nieuwe zaken en bezuinigingen tegelijk naar de gemeenten komen. Tilburg hoort volgens wethouder Marjo Frenk bij de 33% van de gemeenten die wel tevreden is met het resultaat tot nu toe.

Veel raadsleden in de commissie Sociale Stijging hebben vragen en twijfels bij de plannen. Waar mensen hun klacht kunnen indienen als ze niet tevreden zijn; of er wel genoeg geschikte mensen zijn om als frontlijnwerker aan de slag te gaan; of de kwaliteit van de zorg hetzelfde blijft; of organisaties wel samen willen werken en vooral: kunnen mensen nog rekenen op de hulp die ze nodig hebben. Ook ontbreekt de rol van burgers zelf in de uitwerking van de gemeente en niet in de laatste plaats: de communicatie. Hoe vertellen we de mensen in de stad waar ze aan toe zijn?

Uit de reactie van wethouder Marjo Frenk bleek vooral, dat zij het ook nog niet allemaal weet, omdat bijna alles nog uitgewerkt moet worden. “Transitie gaat niet alleen over de gemeente en zorg-aanbieders, maar zeker ook over de rol van de burger. De vraag is: waar begin je? De discussie uit het verleden over hulpmiddelen heeft al een gedragsverandering bij mensen teweeggebracht; het is niet meer vanzelfsprekend om bij de gemeente aan te kloppen voor een looprek. Het klopt dat het nog erg technisch is, maar dat is nodig om de volgende stap te kunnen zetten. Juist de samenwerking met zorgverzekeraars is van belang, maar ook dat de hulp dichtbij goed geregeld is. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling dat we straks alleen maar grote zorg-aanbieders hebben. Ook de kleine aanbieders hebben we nodig omdat die juist kunnen laten zien hoe je met die verandering omgaat. De bedrijfsvoering van de organisaties, zoals die nu is, is niet meer houdbaar. Er wordt nu onderzoek gedaan naar mogelijkheden voor innovatie. De huisartsen die ik spreek zijn gematigd tot redelijk positief over de veranderingen die er aankomen.” En tenslotte voegde ze daar praktisch aan toe: “In Tilburg hoef je niet aan je buren te vragen om je billen te laten wassen, dat is ‘not done’.”