PortAgora: deur naar ontmoeting en markt

PortAgora is sinds een jaar de nieuwe naam voor wat onder Tilburgers voorheen beter bekend stond als het ‘Oost Europa Centrum’. Het bekendste is misschien de Kringloopwinkel aan de Goirkestraat 133, herkenbaar aan een wit bord met handgeschilderd het logo van PortAgora,  langs de weg en een wapperende, Europese vlag. PortAgora is een bundeling van verschillende projecten in Tilburg die te maken hebben met Oosteuropa. De goederen-inzameling voor Polen, ontstaan in 1981, is daar een van. Daar is later de stedenband Tilburg – Lublin bijgekomen en twee jaar geleden de stichting Tilburg – Tuzla, in het noordoosten van Bosnië en Herzegovina.

Van directeur Jan van Esch krijg ik een rondleiding. Op de begane grond staan gebruikte banken, stoelen en kasten te wachten op een nieuwe eigenaar, op de eerste verdieping liggen speelgoed, klein huisraad en kleding voor het uitzoeken. Achterin is een nieuw stuk bij de winkel getrokken, dat eerst dienst deed als magazijn en er zijn kleinere ruimtes voor het sorteren van kleding en kleine spullen.

Jan van Esch: “Volgens het principe van de drie P’s (Planet, People, Profit) wordt hier niets weggegooid. Kleding die kapot is wordt naar een opkoper gebracht, die het laat recyclen. Ook hout en metaal worden gesorteerd en worden gekocht door bedrijven die dat weer als grondstof kunnen gebruiken. De opbrengst daarvan dient om onze kosten te dekken, net als de opbrengst van de verkoop van tweedehands spullen in de Kringloopwinkel.”

Terwijl we rondlopen schieten verschillende medewerkers hem aan. De een vertelt over de inrichting van het nieuwe stuk van de winkel en een ander is net binnengereden met een busje vol spullen en heeft hulp nodig om de zware metalen schuifdeur weer dicht te duwen. De hal waar de grote goederen worden opgeslagen is nog maar pas in gebruik en deed voorheen dienst als bouwhal voor carnavalswagens. Er ligt een complete inboedel voor een kinderdagverblijf op transport te wachten, gekregen van Kinderstad dat haar inrichting moest vervangen.

Jan: “PortAgora heeft een soort makelaarsfunctie, we verbinden projecten en ondernemers in Midden- en Oosteuropa met ondernemers hier. We weten dat een ondernemer in Polen graag een kinderopvang wil beginnen, zodat mensen met kinderen aan het werk kunnen. Dan krijgen wij een verzoek om te helpen. Kinderstad heeft juist haar inboedel vervangen, maar wil de oude inrichting niet zomaar weggooien. Wij leggen hier de verbinding.” Er liggen genoeg goederen om een vrachtwagen mee te vullen. Jan: “We sparen het op, zodat we niet halfleeg hoeven te rijden. Het transport is onze grootste kostenpost, want een zending kost rond de €10.000,-. We zouden enorm geholpen zijn met een eigen vrachtwagen en chauffeurs die vrijwillig willen rijden, zodat we alleen de brandstofkosten nog hebben.”

Achterin de grote hal is nog een flink aantal vierkante meters leeg. Jan: “Daar komen het Repair Cafe en het Solar Cafe in. Repair Cafe gaat kapotte spullen repareren, zodat we nog minder hoeven weg te doen. Solar Cafe gaat met mensen zonnepanelen maken.”

Jan van Esch is de enige betaalde, parttime werknemer, alle ruim 50 mensen die voor PortAgora werken zijn vrijwilligers, allen met zeer diverse achtergronden en in ieder geval 20 verschillende nationaliteiten. Jan: “Het is eigenlijk een groot integratie-project en iedereen mag meedoen. Veel mensen hebben een ‘rugzakje’, hebben veel meegemaakt en vinden het moeilijk om een plek te vinden in de samenleving. Hier krijgen zij die kans wel en het is zo mooi om mensen weer te zien opbloeien, doordat ze gewaardeerd worden.”

PortAgora is een non-profit organisatie. Het geld dat binnenkomt, wordt gebruikt voor projecten om de economische zelfstandigheid van mensen te verbeteren, zowel in Tilburg als in Midden- en Oosteuropa. Jan: “We zijn geen La Poubelle, maar we doen hetzelfde op humanitaire grondslag, politiek en levensovertuiging spelen geen rol. Van de gemeente komt nog een beetje subsidie, bedoeld als ondersteuning voor fondsenwerving in Brussel.”

Op het culturele vlak zijn er nieuwe ontwikkelingen. Om meer naar buiten te treden in de stad, gaat PortAgora samenwerken met het Huis van de Wereld en Mundial. Via het Huis van de Wereld zal PortAgora aanwezig zijn in de Bazouq, de wereldmarkt in de Koepelhal die op 10 juni voor het eerst georganiseerd gaat worden. PortAgora zal ook een bijdrage gaan leveren aan de Kashba, een evenement in Paradox dat maandelijks door het Huis van de Wereld wordt georganiseerd. Samen met het Wereldpodium heeft PortAgora al eerder debatavonden georganiseerd over arbeidsmigranten uit Oosteuropa.

Ook nieuw is het plan om reizen te organiseren. De eerste reis, naar Sarajevo en Srebrenica, zal dit jaar in de herfstvakantie georganiseerd worden en zal doorgaan als er in ieder geval 20 mensen mee willen. Er zijn twee prijscategorien, een goedkoop tarief voor mensen die vrijwilligerswerk willen doen en een duurder tarief, rond de €1.000,- voor mensen die als toerist mee willen. In beide gevallen zullen de deelnemers rondgeleid worden en in contact gebracht met partners van PortAgora ter plaatse. Mensen die als vrijwilliger mee willen, zullen gaan meehelpen met de bouw van verblijven voor kinderen, die te ver van school wonen. Dankzij deze nieuwe verblijven kunnen deze kinderen toch onderwijs volgen.

Jan sluit af: “Dit is de perfecte plek waar ik al mijn ambities kwijt kan. Ik geloof van huis uit in samenwerking, ik hou van initiatieven nemen, verbanden leggen en ik geloof in 1+1=3. Ik vind dat iedereen recht heeft op een fatsoenlijk bestaan en elke bijdrage is daarbij welkom. Ik vind het leuk om mensen enthousiast te maken en ik vind al die verschillende culturen enorm interessant.”