Voor het eerst sinds 2009 is in 2015 het totaal aan reserves van gemeenten, provincies, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen landelijk toegenomen. Dit maakte het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) vrijdag 20 januari 2017 op haar website bekend. De reserves, ook wel het eigen vermogen, van de decentrale overheden stegen ten opzichte van 2014 met ruim €0,2 miljard naar €47,4 miljard. De stijging kwam vooral door gemeenten. Die voegden €0,5 miljard toe aan de reserves, onder meer door een positief resultaat op de bouwgrondexploitatie.
In 2009 steeg het eigen vermogen van deze decentrale overheden nog sterk door de verkoop van de energiebedrijven Essent en NUON. Die leverde de provincies gezamenlijk ruim €13 miljard op en gemeenten in totaal €5,7 miljard. Ruim honderd gemeenten ontvingen hierdoor meer dan €10 miljoen. Van de gemeenten kreeg Amsterdam het grootste bedrag, ruim €900 miljoen. Op een gedeelde tweede plaats stonden de gemeente Tilburg en Den Bosch met ieder €242 miljoen.
Door de jaren heen hebben de opbrengsten, jaarlijkse rentes, dividenden en de vele verkopen in de energiesector de kas van de gemeente Tilburg met vele honderden miljoenen gespekt. Dit begon met de verkoop van de voormalige Energie Bedrijf Tilburg (EBT) in 1988, de aandelen Essent in 2009 en Intergas, de kerncentrale Borssele, netwerkbedrijf Enexis in 2011 met een totale opbrengst voor de gemeente Tilburg tot 2014 van ruim €700 miljoen. Een groot gedeelte van deze opbrengsten, ongeveer €319 miljoen, heeft de gemeente Tilburg in het verleden op de bank gezet als reserve.
In de jaren daarna teerden veel decentrale overheden in op hun eigen vermogen. Door de financiële en economische crisis hebben gemeenten onder meer grote verliezen geleden op de grondexploitatie. Eerder aangekochte (bouw)grond is voor een lagere prijs verkocht, (niet-verkochte) grondposities zijn afgewaardeerd. Dit heeft geleid tot nadelige resultaten op de bouwgrondexploitatie van ongeveer €3,8 miljard in de periode 2009-2014.
Ook de gemeente Tilburg heeft in de loop van de jaren vele tientalen miljoenen afgeboekt op de grondexploitatie. In de programmabegroting 2017 van de gemeente Tilburg staat te lezen dat er bij het opmaken van de jaarrekening 2016 er nog verwacht wordt dat er een bedrag van €91,1 miljoen nodig is om de tekorten door verlies, risico’s en afboekingen op de grondexploitatie af te dekken. Tegenover deze tekorten staan de in het verleden opgebouwde reserves en voorzieningen binnen het grondbedrijf die volgens de openingsbalans 2016 in totaal €117,8 miljoen bedragen. De totale waarde van de nog te verkopen grond in de gemeente Tilburg bedraagt €195 mln.; waarvan €45 miljoen voor woningbouw, €116 miljoen voor bedrijventerreinen en €34 miljoen voor overige bestemmingen zoals winkels.
Aan de dalende trend van het eigen vermogen van decentrale overheden is volgens het CBS nu landelijk te zien dat daar in 2015 dus einde aan is gekomen.
2 reacties
Voeg die van jou toe →Hieraan is wel duidelijk te zien waarmee wethouder Erik de Ridder de Verbouwing Stadskantoren 1 en 2 en het winkel rondje lijkt te financieren.
En de reeds eerder genomen verliezen op de grondexploitatie vliegen nu als gebraden haantjes (stille reserves) weer het gemeentehuis binnen!