De Rekenkamer Tilburg heeft van oktober 2014 tot en met mei 2015 onderzoek gedaan naar het dossier Stappegoor. Aanleiding was een raadbrede behoefte aan een onderzoek dat overzicht en inzicht zou bieden in de afspraken die in de loop der jaren gemaakt zijn tussen betrokken partijen. De focus in het onderzoek was daarbij gericht zijn op de risicoverdeling tussen het Consortium en de gemeente alsmede de informatievoorziening aan de raad.
De onderzoeksbevindingen zijn vastgelegd in een tweetal rapportages. Opvallend is, dat de beide rapporten die de Rekenkamer op 3 juli 2015 heeft uitgebracht, zeer leesbaar zijn. Voor de lezer die de geschiedenis niet (helemaal) gevolgd heeft, is deel I, het Bestuurlijke rapport, een overzichtelijke samenvatting. Deel II, Nota van Bevindingen, is veel technischer van aard en gaat nog meer op cijfers en details in.
Deel I: Bestuurlijk rapport ‘Voor eigen rekening en risico’ inclusief de reactie van het college (d.d. 30 juni 2015)in het kader van de bestuurlijke hoor en wederhoorprocedure (pdf, 3.9MB)
Deel II: Nota van bevindingen (pdf, 3.2MB)
In het tijdvak 2002 – 2014 zijn de volgende zes overeenkomsten afgesloten.
Uit: ‘Nota van bevindingen’: “De Rekenkamer heeft geïnventariseerd welke overeenkomsten in de periode 2004 – 2014 zijn afgesloten tussen de gemeente en het consortium. Deze overeenkomsten zijn door de Rekenkamer bestudeerd en in de tijd met elkaar vergeleken langs een zevental ‘rode lijnen’. Vervolgens heeft de Rekenkamer zich een oordeel gevormd van de risicoverdeling tussen het consortium en de gemeente. Ten slotte heeft de Rekenkamer gekeken naar de wijze waarop de raad gedurende het gehele proces is geïnformeerd door het college van B&W.”
Deze overeenkomsten zijn bestudeerd en op een zevental aspecten in de tijd vergeleken, die de ‘rode lijnen’ zijn genoemd. Er is gekeken naar het inhoudelijke programma, de rollen en taakverdeling tussen gemeente en Consortium, de juridische aspecten, de inbreng en levering van gronden, de gebiedsexploitatie, de financiering en de kostenverdeling. Op alle zeven punten heeft de Rekenkamer de nodige kritiek en de conclusie is dan ook dat van begin af aan de gesloten overeenkomsten van niet de kwaliteit en degelijkheid hadden, die mogen worden verwacht. Citaat: “Zo werd er bijvoorbeeld contractueel overeengekomen om mee te denken in het terugdringen dan wel het oplossen van het exploitatietekort op de gebiedsexploitatie van het consortium.”
En misschien wel één van de belangrijkste conclusies, naast de financiële en contractuele risico’s die de gemeente is aangegaan, is dat de Rekenkamer vaststelt dat de gemeenteraad op zeer belangrijke en beslissende momenten onvoldoende is geïnformeerd. “Op momenten dat er cruciale beslissingen door de raad genomen moesten worden over de start en/of voortgang van het project ontbraken essentiële gegevens, waren er summiere onderbouwingen en/of werd informatie vertrouwelijk ter inzage gelegd. De raad is binnen het dossier Stappegoor niet in de positie gebracht en/of gekomen. Grote delen van het besluitvormingsproces zijn volgens de Rekenkamer Tilburg gedomineerd geweest door politieke rationaliteit.”
Andere conclusies in het kort: De overeenkomsten (met uitzondering van de Aanvullende overeenkomst Stappegoor op 26 oktober 2012) hebben niet expliciet voor wensen en bedenkingen aan de raad voorgelegen. De raad heeft geen expliciet besluit genomen over het toevoegen van additionele woningbouw op de locatie waar eerder voetbalvelden waren voorzien. Scenario’s en probleemanalyses zijn onevenwichtig opgenomen in de informatie aan de raad. Het ontbrak in de raad aan een raadsbrede fundamentele discussie.
Meer over Stappegoor op Tilburgers.nl
