
In juni 2011 was wethouder Berend de Vries aan de slag gegaan met de klus die ‘burgerparticipatie’ heet: burgers laten meepraten over de stad. Immers, “De Tilburger moet meer en vaker betrokken worden bij de politiek in de stad en bij beslissingen die er op het stadhuis worden genomen.” zo vond de gemeenteraad toen al. Deze klus begon met een experiment om burgers mee te laten praten over meepraten. Het resultaat was een aantal praktische tips en opmerkingen van burgers, via de ‘crowdsource’-website Uservoice.com. Vervolgens gaf de wethouder een presentatie hierover aan raadsleden, ambtenaren en pers. De conclusie van deze presentatie was: “Burgers betrekken lukt alleen als er wederzijds vertrouwen is, dat is de basis voor een open communicatie. Daarom kunnen ambtenaren prima reageren op suggesties van burgers.”
Dit experiment resulteerde zeven maanden later, in januari 2012 in een ‘Visie Burgerparticipatie’, waarin de rol van de wijk- en dorpsraden staat beschreven. Hierin werden vragen gesteld over onder meer het draagvlak en de herkenbaarheid van deze raden en de verhouding van de raden met andere manieren waarop burgers willen meepraten. Volgens de visie het belangrijkste nadeel de matige herkenbaarheid van de wijkraden vanwege het nagenoeg ontbreken van diversiteit. Besloten werd om de visie te gaan uitvoeren. Het resultaat hiervan lag vandaag bij de commissie ‘Modern Bestuur’ op tafel: ‘Uitvoeringsagenda Burgerparticipatie 2012-2014’.
Voor deze vergadering waren vier voorzitters van wijk- en dorpsraden naar het stadhuis gekomen om de raadsleden toe te spreken: Leo Prins van Dorpsraad Udenhout, Robert Holl van dorpsraad Berkel-Enschot, Ruud Zuer van wijkraad De Blaak en Marlies Lebesque van Wijkraad Korvel-Westend-St.Anna. Alle vier hadden ze scherpe kritiek, vooral omdat ze vonden dat ze niet betrokken worden bij plannen van de gemeente en dat ze zich niet serieus genomen voelen. Ook met digitale communicatie hebben ze moeite. Het liefst willen ze een ambtenaar op het stadhuis die op elke vraag een antwoord heeft en die met hen contact opneemt als er een onderwerp speelt dat hun wijk of dorp raakt.
Raadsleden Mieke Heuvelmans (D66) en Marc Vintges (GroenLinks) zien Burgerparticipatie breder dan alleen de wijk- en dorpsraden. Marc Vintges: “Betrek burgers bij de voorbereiding tot en met besluiten en uitvoering van plannen in hun omgeving. Dat kan een individuele burger zijn, maar ook meer. Bijvoorbeeld bij de inrichting van hun straat, parkeerplaatsen en dergelijke. Burgers voelen zich serieus genomen als ze inbreng hebben op hun directe leefomgeving. Op deze manier kan het breder.” Mieke Heuvelmans: “De wijk- en dorpsraden zijn slechts een onderdeel van Burgerparticipatie. Ik merk een generatiekloof. Er is weinig rekening gehouden met social media met laagdrempeligheid. Interactief en actief burgerschap horen bij de ‘civil society’.” Het onderwerp ‘civil society’ en wat dat betekent staat in de loop van 2013 op de agenda. Oscar Dusschooten (VVD) valt haar bij: “Ik vrees voor de nota ‘civil society’. Vergeten we nou niet gewoon om mensen het gevoel te geven dat ze serieus genomen worden? De wijk- en dorpsraden zijn niet de enige communicatiekanalen richting de gemeente.”
Echter, een meerderheid lijkt het inzetten van de moderne, digitale hulpmiddelen zoals social media niet wenselijk te vinden, evenals het voorkomen van vele bureaucratische tussenlagen. Met name de wijk- en dorpsraden blijken moeite te hebben met het verzamelen van informatie op internet en verwijten de gemeente dat ze slecht geïnformeerd worden. Ook kunnen ze geen jongeren vinden om in de raden mee te doen: “Die 18-jarigen hebben het te druk en zouden hier vanmorgen ook niet kunnen zitten.” aldus Leo Prins. De uitvoeringsagenda lijkt vooral op een flinke, opgetuigde ‘Kerstboom’ die voor degenen die ermee aan de slag moeten, moeilijk te begrijpen is. De discussie hierover is dan ook nog niet afgelopen en wordt in januari voortgezet in de nieuwe commissie ‘Bestuur’.
Ondanks dat Burgerparticipatie in de portefeuille van wethouder Berend de Vries thuishoort, had wethouder Auke Blaauwbroek in zijn speech bij de slotbijeenkomst van het Huis van de Wereld op 13 december hier al een duidelijke mening over: “Burgerparticipatie en Civil Society moeten we stimuleren, maar dan wel met eigen regie en de gemeente aan het roer.”
7 reacties
Voeg die van jou toe →Burgerparticipatie?
Snapt de burger dit woord?
Gisteravond heb ik een gewone kroeg in een wijk bezocht en raakte ik in gesprek met 2 mannen, broers, die duidelijk structureel te veel alcohol drinken.
Ze kwamen dagelijks in deze kroeg.
Met oud en Nieuw geeft deze kroeg geen feest, de man was eenzaam. Ik zeg: “Er wordt veel georganiseerd”.
Hij voelde zich niet welkom. “Ik kruip met oud en nieuw om 23.00 te bed”.
Ook ik kon voor hem als Nachtburgemeester/V niks voor hem betekenen, al zocht hij wel een leuke vrouw.
Met hen en met de barman besprak ik het woord burger-participatie. Geen van drieën snapte het woord.
Misschien goed om ándere woorden te kiezen.
Heel veel mensen snappen het woord écht niet, ook uit de master-thesis van 101 pagina’s blijkt dat men bij dit woord totaal uiteenlopende zaken beschrijft.
Er zijn veel mensen eenzaam, wanneer je samen iets neerzet (in je wijk), dan kan dat je eenzaamheid misschien ook wat verkleinen. Eén van de nevenopbrengst, náást de klus die opgepakt wordt.
Voor iedereen die de feestdagen zwaar vinden, sterkte.
Het jaar 013, kan voor ons een prachtig jaar worden.
Wie weet biedt dat wat steun in deze donkere (qua emotie wat opgeklopte) dagen.
Godelieve
PS: Heb je een idee/ plan waarmee we de eenzaamheid voor onze medebewoners uit Tilburg kunnen verkleinen, zoek me dan op.
Mooie avond organiseren? Maar hoe bereik je dat men zich uitgenodigd voelt?
Plannen met me delen,dat kan bijv. morgenavond.
1 jaar Nachtburgemeester/V.Zie mijn website.
Het thema Burgerparticipatie heeft ook landelijk aandacht.
Waaruit ik graag citeer omdat het voor ons in Tilburg ook actueel is. De overheid / gemeente heeft voor bepaalde taken minder middelen te besteden. Taken die ook best door burgers uitgevoerd kunnen worden.
Inspirerend voorbeeld uit Leeuwarden.
Van regelneven naar regisseurs.
bron:
De houding van de gemeenten ten opzichte van de rol van burger-initiatieven in Nederland lijkt te veranderen. Zo publiceerde Thijs de la Court, wethouder duurzaamheid van de gemeente Lochem, op 4 december op zijn blog zijn persoonlijke visie:
“…de rol van de overheid verandert van een dirigent die de maat aan geeft naar een regisseur die ieder tot zijn of haar recht laat komen…”.
Sommige ambtenaren zijn 180 Graden omgedraaid.
Van eerst regelneven tot meedenkende en meewerkende ambtenaren nu.
Echt een geweldige beleving. Er is echt iets gaande!
Mijn advies aan een ieder is dan ook om de samenwerking op te zoeken en niet in het dualisme te gaan zitten. Geloof in waar je voor staat en hou vol.
De grootste kracht zit in jezelf daarin! Het is niet altijd onwil van een gemeente of ambtenaar.
Vaak is het onmacht.
Kijk samen naar de mogelijkheden en ik ben er van overtuigd dat je dan tien stappen verder komt.
Wat een dure prietpraat allemaal. Wij zorgen in ons wijkje al lang voor mekaar dat doen we al jaren. daar hebben wij geen hoge ambtenaar of beterweter voor nodig die ons met mooie woorden komt vertellen hoe het moet. Wij overleven wel maar wel op onze wijze. Nu we weer voor de zoveelste keer gepakt gaan worden door de gemeente.
Burgerparticipatie is typisch een woord uit de ambtelijke koker. Persoonlijk heb ik het liever over Doe-het-Zelvers. Niet van het soort dat individualisme als hoogste goed heeft. Misschien dus liever spreken van Doe-het-Samers. Net zoals het nieuwe normaal voor een term als zelfredzaamheid ‘samenredzaamheid’ aan het worden is.
Het woord participatie suggereert bovendien dat burgers mee (mogen) doen aan wat de overheid al heeft verzonnen of uitgestippeld. De groeiende realiteit is echter dat we ons weer realiseren dat de samenleving zijn wortels heeft bij diezelfde burger.
Burger en bestuur hebben elkaar keihard nodig om grote slagen te kunnen maken. Partnerschap is hier het kernwoord. En partnerschap, samenwerken op gelijkwaardige voet, vraagt een leerproces als we dat vanouds niet zijn gewend.
In het boekje ‘(het) Ondersteboven van Transition Towns’ heb ik beschreven welke lessen we op het gebied van werken aan lokale duurzaamheid en veerkracht inmiddels hebben geleerd. Gratis te downloaden via http://transitiontowns.nl/wp-content/uploads/OndersteBoven-van-TT.pdf
Deze Masterthesis is écht de moeite van het bestuderen waard.
Alsook het bespreken.
Het is een zorgvuldige scriptie, al loont het misschien om nu nog extra interviews de deur uit doen.
Het jaar 2013 vráágt andere dingen van burgers, en van overheden en ambtenaren dan 2008.
101 pagina’s een mooi werkje onder de kerstboom.
2013 is het jaar van transitie. De duurzaamheidsrevolutie. Een terugtrekkende overheid, en een steeds grotere groep burgers die snapt dat veel systemen anders georganiseerd mogen worden.
We leven in het oog van de orkaan. Zoals transitiehoogleraar Jan Rotmans steeds schrijft en bepleit. Het lijkt rustig, maar overal broeit het!
Burgers nemen hun kracht, middels energiecoöperaties; voedsel-coöperaties (denk aan Goei Eete), onderling zorgen ZZPers voor elkaar via Broodfondsen, etc.
De overheid moet natuurlijk zorgdragen voor algemene publieke zaken, de regie houden, en daarnaast ook burgers ruim baan bieden om te participeren.
Loslaten is lastig voor ambtenaren. Maar het kan wel!
We kunnen dit leren in Het Jaar 013, waar veel evenementen van onderop georganiseerd worden.
Transitie
Ook Platform Duurzame en Solidarie Economie, zet dit gedachte-goed met haar document ‘The Great Transition’ op de kaart.
Like a revolitionary new ideas, the subject has had to pass through three stages, which me be summed up by these reactions.
1. It’s crazy-dan’t waste any time.
2. It’s possible, but it;s not worth doing
3. I always said it was a good idea.
Veel actieve burgers zitten en leven in fase 3, ambtenaren in functie nog in 2.
Lezing
Onlangs heb ik Paul Hendriksen gevraagd om in 2013 een lezing te komen houden in Tilburg. Waarom Paul Hendriksen?
Paul is trainer en kartrekker van Transition Towns, ook initiatief- nemer eco-dorp Olst.
Weet erg veel van constructief overleg met ‘de gemeente’ zonder zijn eigen idealen uit het oog te verliezen.
De exacte datum deel ik later nog via diverse communicatie kanalen.
Hoop op een grote opkomst.
Leerzame avond!
Voor zowel actieve burgers, alsook ambtenaren, raadsleden en wethouders.
Godelieve Engbersen
Samen op weg naar een stabiele gelijkwaardige en rechtvaardige economie waar het menselijk gebruik van natuurlijke hulpbronnen en het natuurlijk vermogen van de aarde in balans zijn.
Wat zijn de doelen van burgerparticipatie: beleid of burger centraal?
Er zijn ruwweg vier doelen van burgerparticipatie te zien: het optimaliseren van beleid (bijv. leefbaarheid) door middel van informatie en ideeën; het vergroten van de sociale samenhang; het creëren van draagvlak; en het verantwoordelijk maken van de burger. Deze doelstellingen lopen soms in elkaar over, vooral het onderscheid tussen draagvlak en het optimaliseren van beleid is in de redeneringen van actoren vaak vaag.
De meeste projectmanagers zien vooral het verbeteren van beleid en het zorgen voor draagvlak (het voorkomen van gedonder in de uitvoering) als doel. Het gaat in die visie om het bereiken van
doelstellingen en het realiseren van zaken als een prettige woonomgeving of goed toegesneden diensten. Het gaat om fijn leven en
wonen, om tevredenheid met de diensten van de staat.
Die tevredenheid wordt vergroot als wat gerealiseerd wordt aansluit bij de wensen van de mensen die er wonen, als mensen het gevoel
hebben dat ze gehoord worden.
Zomaar een klein stukje uit een scriptie uit 2008 “Ambtelijke perspectieven op burgerparticipatie: Over opvattingen en opzetten” Auteur: Jonker, J. J. H. een student van University of Twente
School of Management and Governance.
Om te voorkomen dat we allemaal weer het wiel proberen uit te vinden zouden ambtenaren hier wat tips uit mee kunnen nemen.
http://essay.utwente.nl/59017/1/scriptie_J_Jonker.pdf
Met vriendelijke groet
Norbert
http://essay.utwente.nl/59017/1/scriptie_J_Jonker.pdf
Erg interessante thesis.
Zéker ook de interview vragen op de laatste pagina’s.
Master thesis uit 2008, en toch nog actueel.
De moeite van het bestuderen waard.
Burgerparticipatie & Tilburg.
Zeker nu: Het Jaar 2013!
Godelieve