Machteloos?

Machteloosheid. Dat is het overheersende gevoel. Een sentiment dat als een virus woekert door onze samenleving en van geen ophouden weet.

Machteloosheid voedt zich aan ons. Ook aan jou, en aan mij. Aan mensen die zich dag in dag uit geconfronteerd zien met onvoorstelbare, afschuwelijke en beestachtige gebeurtenissen.

Dode peuters die zijn aangespoeld op een strand omdat het bootje waarin zij vluchtten kapseisde.
Een jong stel met baby dat een oorlog is ontvlucht en samen met 100 lotgenoten hardhandig in Roemenië uit een trein wordt gesleurd en in een kamp wordt gepropt.
Dode mensen die gevonden worden in een vrachtwagen.
Mensen die met kinderen en al uit huis huis worden gezet en moeten toekijken hoe het laatste wat ze bezaten in een vuilniswagen wordt gekieperd, omdat huur, energie en zorg niet meer op te brengen zijn.
Mensen die het liefst dood willen, omdat ze het niet meer volhouden om dagelijks uit vuilnisbakken te eten.

Wat doen we? We kijken machteloos toe. Het virus heeft ons allemaal in zijn greep.

Natuurlijk, niet allemaal. Lokale politici eisen van het stadsbestuur om ruimhartig plaats te maken voor vluchtende medemensen en de net gelanceerde website ‘Ik ben een Gastgezin voor een Vluchteling‘ telt op het moment van schrijven al over de 10.000 inschrijvingen. Hartverwarmend en ondanks dat de tranen van onmacht nog in de ogen prikken, kunt u vannacht weer goed slapen.

Of hoor jij bij één van de honderden actiegroepen, die op Facebook allemaal een eigen pagina hebben, waarop de misstanden in de wereld verspreid en gedeeld worden? – En ben je daar tevreden mee? Kun je daarmee het gevoel van machteloosheid onderdrukken?

“Massaal in opstand komen!”

Ik lees het dagelijks. En ik ben het ermee eens. Maar ik doe het niet. Waarom niet? Omdat ik niet durf? Omdat ik alleen ben? Omdat ik zo murw en lamgeslagen ben van alle narigheid, dat de energie me ontbreekt?

Omdat ik toch ook de huur bij elkaar moet schrapen en nog boodschappen moet doen? Omdat er iemand voor oma moet zorgen, die niet zelf meer kan koken en douchen, omdat ze slecht ter been is? En krijg ik dan geen gedoe met de uitkeringsinstantie, omdat ik niet zomaar de stad uit mag reizen, want altijd beschikbaar moet zijn… mocht er plotseling, uit het niets, een baan… Omdat de banaliteiten van alledag nog steeds belangrijker zijn dan dode kinderen?

En als ik nu, op dit moment, nou wél zou besluiten om een opstand te beginnen.

Hoe begin ik dan? En met wie? En waar? Waarmee? En hoe? Doe jij dan mee?

Kijken we elkaar aan en wachten we dan allebei tot jij de eerste stap zet? Of neem ik de eerste stap? Durf ik dat? Durf jij?

Gaan we met z’n allen het Binnenhof bezetten? Of meteen naar Brussel? Hoe komen we daar? En gaan we spandoeken maken? Maak je daar indruk mee?

En als we dan in opstand komen? – Waar gaan we dan eerst tegen tekeer? Of protesteren we dan gewoon tegen alles tegelijk? Kan natuurlijk ook. Maar dan moeten we wel allemaal meedoen, zonder smoesjes, zonder excuses. Met een handjevol werkt het niet. En dan gewoon een hele week, of zelfs een hele maand als het moet? Want een middagje Den Haag of Brussel is een leuk uitje, maar zet geen zoden aan de dijk als je wil dat je opstand zin heeft.

Alles of niks.

Machteloosheid is een virus, dat blijft woekeren zolang het bevestigd wordt, zolang je blijft geloven dat het virus je in zijn greep heeft. Het medicijn is niet via de huisarts of apotheek te verkrijgen, maar zit in jezelf. Je kunt jezelf genezen.

Je kunt jezelf en elkaar genezen door te beginnen met elkaar te overtuigen dat je helemaal niet machteloos bent, als je maar met veel bent. En we zijn met veel, heel veel mensen die deze chaos niet langer willen, die de ontmenselijking van mensen niet meer willen. Die genoeg hebben van armoede, uitbuiting, geweld en oorlog en zeggen:

“Nu ben ik er helemaal klaar mee!”

Zullen we? Samen…?

John Lennon zong deze regels in 1971:

Say you want a revolution
We better get on right away
Well you get on your feet
And out on the street