De geplande uitbreiding van het aantal coffeeshops in de gemeente Tilburg van 11 naar 13 is voorlopig van de baan. Na een moeizaam proces waarin drie beoogde locaties uiteindelijk afvielen, heeft burgemeester Theo Weterings besloten het traject te evalueren en het beleid aan te passen. Nieuwe vestigingscriteria, betere communicatie met inwoners en een zorgvuldiger selectieprocedure moeten het beleid toekomstbestendiger maken.
Behoefte aan spreiding en minder overlast
Het coffeeshopbeleid van Tilburg werd in 2020 vernieuwd, mede vanwege de sluiting van enkele shops, een groeiende bevolking en de aansluiting op landelijke wetgeving, zoals het Experiment Gesloten Coffeeshopketen. Doelen waren het beschermen van de volksgezondheid, het tegengaan van overlast en het bestrijden van georganiseerde criminaliteit. Verspreiding van coffeeshops over de stad moest voorkomen dat overlast zich concentreerde in specifieke wijken.
In 2022 kondigde de burgemeester aan dat Tilburg twee extra coffeeshops zou toestaan. Een loting bepaalde welke ondernemers een vergunning mochten aanvragen. Maar de uitkomst leidde niet tot nieuwe vestigingen: de locatie aan het Verdiplein werd afgewezen vanwege de nabijheid van een jongerencentrum, en de locatie in Berkel-Enschot viel af nadat de ondernemer zijn aanvraag tussentijds wijzigde, wat niet was toegestaan. Een derde optie aan het Paletplein werd niet verder uitgewerkt. In februari 2024 werd het hele proces stopgezet.
Evaluatie: geleerde lessen
Vestigingscriteria moeten duidelijker. Er was veel verwarring over de eisen waaraan een locatie moest voldoen, voornamelijk over de afstand tot voorzieningen voor kinderen en jongeren zoals scholen. Voortaan zal worden gewerkt met vooraf uitgesloten gebieden op een kaart.
Meer aandacht voor inwoners. De weerstand van bewoners uit de buurten van beoogde locaties werd onderschat. Emoties, zorgen en beeldvorming speelden een grotere rol dan gedacht. In toekomstig beleid wordt ingezet op tijdige communicatie en een zorgvuldige dialoog met omwonenden.
Bestemming ‘horeca’ of toch niet? Nu is een horecabestemming verplicht, waardoor coffeeshops niet op bedrijventerreinen kunnen komen. Gemeente Tilburg gaat net als in andere Nederlandse steden, bekijken of de bestemming ‘horeca’ noodzakelijk is.
Selectieprocedure. De openbare loting leidde tot ongewenste mediapubliciteit en verraste omwonenden. Andere, mogelijk betere methodes uit andere gemeenten worden onderzocht.
Nieuwe aanpak in 2026
De gemeente wil de geleerde lessen gebruiken bij het opstellen van nieuw beleid, dat in het tweede kwartaal van 2026 moet worden vastgesteld. Daarin staan nieuwe, objectieve vestigingscriteria centraal, met meer aandacht voor ruimtelijke en sociale factoren in wijken. Ook komt er een aparte paragraaf over communicatie en participatie, zodat alle belanghebbenden op tijd en zorgvuldig worden betrokken.
De behoefte aan uitbreiding blijft volgens de gemeente bestaan. Tegelijkertijd erkent zij dat coffeeshops een beladen onderwerp zijn dat maatschappelijke onrust kan veroorzaken. “Juist daarom is transparantie en een zorgvuldige aanpak essentieel,” aldus de burgemeester.
Het structurele overleg tussen burgemeester en coffeeshophouders blijft ondertussen doorgaan.
Recente reacties