Historie: Tilburgs adresboek uit 1879 (deel I) • Tilburgers.nl •

Voor een kleine euro kocht ik bij antiquariaat De Refter (Voorheen de Schaduw) een boekje dat het adresboek van Tilburg heet. De eerste uitgave was in 1879, en het was samengesteld door F.P.M. van der Marck. Het is niet duidelijk hoe groot de oplage is geweest. De stad was wel flink in beweging. In het voorbericht wordt gesproken van “de uitgebreidheid van de stad de dezer dagen plaats gehad” In 1990 volgde de herdruk met een oplage van 1000 exemplareren.

Een aantal opvallende zaken. De wijken van Tilburg worden benoemd.

A. Oerle en Broekhoven

B. Korvel

C. Laar en Berkdijk

D. Reit.

E. Reitsche Hoeven

F. Hasselt

G. Stokhasselt

H. Goirke

I. Heikant

K. Veldhoven

L. Groeseind

M. Kerk

N. Heuvel

O. Loven en Koningshoeven

Hierbij valt het op dat men in het zuiden begonnen is met het wijkbenoemen en met de klok mee alles weergaf totdat men bij de Koningshoeven weer tegen Broekhoven aankwam.

Andere opvallende vermelding is de Comediestraat, een straatnaam die niet meer voorkomt. Tegenwoordig is dat de huidige Willem II straat. (Het gemeentebestuur besluit in 1863 om met de zogenaamde Comediestraat (vanaf 1881 Willem II-straat) een rechtstreekse verbinding van het centrum naar de Parallelweg (nu Spoorlaan) en het station aan te leggen. Dit is het begin van de bebouwing van het gebied de Heuvelse Akkers tussen de spoorlijn en de Heuvelstraat.)

Het nieuws uit 1879:

Aantal stoommachines neemt toe

Van de 133 fabrieken werken er 54 met stoomaandrijving.

Circus in Tilburg

In september staat op de ‘veemarkt’, het noordelijk deel van de Heuvel, gedurende enige dagen het internationaal bekende grote circus van Krichel en Batti. Toegangsprijs voor werklieden en dienstboden: 25 cent; kinderen half geld.

Antoine Arts begint eigen krant

De oud-zoeavenofficier Antoine Arts (1845-1926) heeft zich een jaar geleden in Tilburg gevestigd en is een drukkerij begonnen. Hij start nu de uitgave van de ‘Nieuwe Tilburgsche Courant’, die tot ongenoegen van met name de katholieke geestelijkheid een kritische concurrent wordt van de ‘Tilburgsche Courant’ van Luijten.