Ongeveer driekwart (72 procent) van de gemeenteraadsleden weet niet dat de regie op het lokale veiligheidsbeleid feitelijk bij hun gemeente ligt. Dat blijkt uit een recent landelijk gehouden enquête van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) onder ruim vierhonderd raadsleden in Nederland.
Volgens meer dan de helft van de raadsleden (56%) ligt de regie bij de Veiligheidsregio. Die regionale voorziening is echter alleen verantwoordelijk voor de crisis- en rampenbestrijding en niet voor de lokale problematiek zoals jeugdcriminaliteit, overlast of woninginbraak. Gevraagd naar waar de regie volgens hen behoort te liggen, geeft nog steeds een derde van de raadsleden aan dat dit bij de Veiligheidsregio is.
Veel gemeenteraden stelden afgelopen jaar een nieuw integraal veiligheidsplan vast met daarin de eigen lokale prioriteiten. De rol van de Veiligheidsregio in deze plannen is marginaal. Dat maakt deze uitkomst des te opvallender. Waarom raadsleden vooral de Veiligheidsregio kiezen als regisseur voor lokale veiligheid is niet bekend. Dit heeft wellicht te maken met de ‘misleidende’ naam van de Veiligheidsregio of met de vele stukken die vanuit de Veiligheidsregio bij de raadsleden in de gemeenteraad worden besproken.
Hoe zorgen raadsleden ervoor dat zij weten wat er in hun gemeente speelt op het terrein van veiligheid? Op de vraag hoe raadsleden zich laten inspireren voor hun meningsvorming op 34 lokaal veiligheidsbeleid, blijkt dat raadsleden dit vooral doen via cijfermateriaal en onderzoek (62%) en door de inwoners (55%). Beginnende raadsleden leunen vaak nog op de standpunten van hun eigen partij, maar ervaren raadsleden laten zich vooral inspireren door de inwoners.
Daarnaast is in kaart gebracht aan welke inhoudelijke onderwerpen raadsleden prioriteit geven op lokaal niveau. De respondenten konden voor 28 veiligheids- onderwerpen aangeven of ze voor hen als raadslid prioriteit hebben. De raadsleden konden meerdere onderwerpen kiezen. Woninginbraak staat hier met stip op de eerste plaats, gevolgd door verkeersveiligheid en huiselijk geweld. Deze onderwerpen worden door meer dan de helft van de respondenten genoemd. Woninginbraak is het vaakst gekozen, namelijk 193 keer. Dit houdt in dat 62% van de respondenten heeft aangegeven dat woninginbraak een prioriteit is in het lokaal veiligheidsbeleid. Verkeersveiligheid wordt ook vaak genoemd, namelijk 163 keer (53%)
Een belangrijke vraag is of raadsleden vinden dat zij voldoende invloed kunnen uitoefenen op de lokale politie-inzet. Formeel kunnen raadsleden hier niet rechtstreeks op sturen, maar zij hebben natuurlijk wel de mogelijkheid om de burgemeester een boodschap/verzoek mee te geven voor de lokale driehoek. De vraag die aan de raadsleden is gesteld, is of zij de indruk hebben dat de burgemeester voldoende invloed op de politie heeft. Meer dan de helft van de respondenten is het hier mee eens. Daarnaast vinden ze dat de burgemeester de gemeente goed vertegenwoordigt in de lokale driehoek.
Vier jaar geleden werd dezelfde enquête onder raadsleden gehouden. Toen koos 41% van hen de Veiligheidsregio als feitelijke regisseur; maar dat was niet zo hoog als dit jaar (56%). Het percentage raadsleden dat toen de gemeente als regisseur van veiligheid aanwees, was een stuk hoger namelijk 44% (ten opzichte van 28% dit jaar). Gevraagd of de gemeenteraad voldoende invloed kan uitoefenen op de lokale inzet van de politie, vindt 42% van niet.
De CCV-enquête over ‘Raadsleden en Veiligheid’ is in samenwerking met de Vereniging van Raadsleden, toegestuurd aan alle raadsleden van Nederland. Ruim 400 raadsleden hebben de vragenlijst ingevuld, met de kanttekening dat 310 raadsleden de vragenlijst volledig hebben ingevuld. (Bron CCV)
Bron: Binnenlands Bestuur
