Stefan Pietersen: “De luis in de pels of his masters voice”

Sinds november 2012 schrijft journalist Stefan Pietersen voor Tilburgers.nl. Hij schrijft ook columns, liedjes, toneelstukken, gedichten en boeken. En hij is daarnaast ook musicus en gitarist. Binnenkort verschijnt een CD van zijn hand, en er staat nog een CD op stapel. Een exclusief interview met hem.

We spreken af op het terras van het Buitenbeentje op de Korte Heuvel, maar door het lawaai van de Cityring en gekakel op de omliggende terrassen is een gesprek nauwelijks mogelijk. De oase van rust voor een goed gesprek is niet ver weg, het tuin-terras van Café de Plaats. Het is inmiddels na etenstijd en we hebben het rijk alleen.

“Ik ben geboren in Leeuwarden in 1970, ik ben daarmee een echte Fries. Op mijn tweede zijn we verhuisd naar Drachten, en daar heb ik ook de basisschool doorlopen. Ik heb een tweelingzus en een negen jaar jongere zus. Door het werk van mijn vader die beroepsmilitair is en ging werken op Volkel, verhuisden we op mijn twaalfde naar Uden. Daar heb ik eerst de St Aloyisiusmavo gedaan, door de CITO-toets, omdat ik een twijfelgeval was. Daarna de HAVO op Kruisherencollege. En in 1989 ben ik in Tilburg terecht gekomen bij de Academie voor de journalistiek. Ik had destijds geen flauw idee wat ik wou gaan doen. Mijn ouders hadden me ingeschreven voor Engels, Nederlands en journalistiek, vooral omdat ik erg goed in taal ben. Doordat ik werd ingeloot is het de  AVJ geworden.” Stefan praat in snel tempo.

“Muziek en taal zijn altijd passies geweest. Toen ik negen was kreeg ik een eigen gitaar. Ik kreeg toen ook les van een leraar, een gepensioneerde man, die telkens in slaap viel bij het oefenen van de akkoorden. Dat was dus geen succes. Ik ben ook liedjes gaan schrijven, later op mijn vijftiende. In het Frans, Engels en Duits. Ik schreef altijd eerst de tekst. Daarna kwam de muziek.

In Tilburg heb ik ook nog les gehad. Dat was een jazzgitarist die nogal van improviseren hield, maar dat vond ik niks. Hij had ook flinke kritiek op mijn spel. ‘Da’s geen componeren, maar fantaseren’ sneerde hij. Ik snap nog steeds niet goed wat hij daarmee bedoelde”, zegt Stefan met een glimlach. “Ik schrijf mijn muziek puur op het gevoel. en neem het op, waarbij ik net zo veel akkoordwendingen gebruik bij als de noten in de melodie-lijn. Allereerst schrijf ik de tekst, die dan in een goed ritme moet steken. Als de muziek te ingewikkeld wordt om te onthouden, neem ik het op, op een vier-sporen-recorder. En die opnames doe ik ook weer op gevoel; ze hangen van ongelukjes die goed uitvallen aan elkaar.”

“Ik kwam in Tilburg terecht bij een hospita, met wie het niet zo klikte.” vervolgt Stefan zijn verhaal. “Na een paar maanden ben ik toen verhuisd naar een studentenwoning aan de Jan Aartestraat. Daar heb ik Tilburg pas goed leren kennen. Ik had het daar naar mijn zin, we deelde de woning met zeven studenten die allemaal een andere studie deden, van Nederlands tot economie. Met mijn studie, waarover ik vijf jaar heb gedaan was ik vrij snel klaar, behalve met mijn scriptie. Ik stelde de vraag, misschien een ethische, of een journalist ook voorlichter of PR-adviseur kan zijn, en of die rol niet in conflict komt met de journalistiek. De scriptie werd afgekeurd met een vijf. Dus ik herschreef de scriptie een aantal malen, en telkens kreeg ik een vijf. En ik kreeg geen uitleg waarom precies. Pas later kreeg ik door dat het niet zozeer de kwaliteit van de scriptie was, maar het onderwerp, dat blijkbaar niet zo welgevallig is op die opleiding. Toen heb ik het onderwerp van de laatste nieuwe scriptie veranderd en onderzocht ik de vraagstelling:  ‘Is er in Friesland een Friestalig dagblad mogelijk’. Ik haalde daarvoor een zes, en was daarmee geslaagd.” Stefan schudt eens zijn hoofd.

“Omdat ik me verder wou bekwamen in de Nederlandse taal ben ik gaan studeren bij de Katholieke universiteit van Brabant. Ik wou beter leren schrijven en ben Tekstwetenschap gaan doen. Maar dat viel tegen: veel te technisch, over het gebruik van komma’s. Nou, ik weet wel waar die komma’s moeten, dacht ik. ‘Hier ga ik niet beter van schrijven’. Ik ben daarna overgestapt naar de literatuurrichting Cultuur en Letteren, die toen toegankelijk werd voor HBO studenten. Dat was een combinatie van Theorie & Geschiedenis van de Literatuur met een andere richting, waarvan ik de naam vergeten ben, meer de praktische kant van de letteren. Waarin ook aandacht aan statistiek en verkoop van boeken. Daar had ik weinig mee. Als het me niet interesseert moet ik veel moeite doen en haal een vijfje of zesje. Als de interesse er wel is haal ik zonder te leren moeiteloos een acht of meer.” vat Stefan zijn studieperiode min of meer samen.

“En toen belandde ik in een niet zo leuke periode in mijn leven. Ik kwam na vier jaar studie niet verder dan het schrijven van liedtekstjes in de kelder van het hoofdgebouw. Ik zat in een soort blokkade en had ook nergens zin meer in. Omdat mijn studietoelage ten einde liep was ik ook gaan werken. Bij het distributie-centrum van een grootgrutter. Ik raakte helemaal overspannen en dacht toen; ‘ik stop ermee, ik heb hulp nodig’. Ik kwam via het GGZ terecht bij een arts-assistente, die me lange tijd observeerde en gesprekken met me voerde. Er volgden een serie verkeerde diagnoses, waaronder depressie, waardoor ik tien jaar lang antidepressiva heb moeten slikken. En uiteindelijk, door een andere behandelaar:  Asperger, een bepaalde vorm van autisme. Ik had het daar enorm lastig mee, maar ik begreep ook wel een aantal dingen uit het verleden. Waarom bijvoorbeeld de praktische dingen uit het leven aan mij voorbij gingen.  En waarom dingen misliepen in mijn leven.”Het is even stil en met een brok in de keel. “Ik weet niet of ik dat allemaal wel moet vertellen. Soms twijfel ik ook wel of dit niet weer de zoveelste verkeerde diagnose is. Ik mis gewoon een aantal dingen met sociale interactie in mijn natuur. En op sociaal vlak zal ik altijd wel wat hulp nodig hebben.”

“Door mijn ervaringen met de medische wereld ben ik me gaan toeleggen als journalist op het schrijven daarover.” vervolgt Stefan zijn verhaal. “Eén van mijn eerste artikelen ging over ‘Debriefing’ en is zelfs geplaatst in de Groene Amsterdammer. De vraag hoe je omgaat met oorlogstrauma’s voordat er trauma’s ontstaan is bij ‘Debriefing’ het thema. De ontwikkelingen in Srebenica speelden daarbij een belangrijke rol. Uit studie bleek later echter dat ‘Debriefing’ niet afdoende helpt omdat de behandelaar in de meeste gevallen een vreemde van de patiënt is. Daarna kwam de behandeling EMDR in ‘de mode, waarover ik twee artikelen op Tilburgers.nl schreef.

Ik heb ook twee artikelen over mindfulness geschreven, een vom van meditatie waar ik zelf wel baat bij heb. Het helpt mij goed tegen spanning en stress; waar ik regelmatig last van heb. Wel is het zo dat ik af en toe nieuwe input van toverwoorden nodig heb om de kerngedachte van mindfulness vast te houden. Maar ja, verandering van spijs doet eten.”

“Mijn plannen voor de toekomst?” herhaalt Stefan mijn slotvraag. “Ik ga door met mijn journalistieke werk, met het schrijven in het algemeen en met mijn muziek. Onlangs kwam de CD ‘Uit een sterker heden’ uit . Dan komt er ook nog een CD bij:  ‘En een tien voor Bestaan’. En ik ben nog op zoek naar een goede striptekenaar voor de hoes van de CD ‘Beangstigend Mooi’. En wat ook belangrijk is, binnenkort hoop ik de vrouw van mijn leven tegen het lijf te lopen. Met wie ik lief en leed zou kunnen gaan delen”. besluit Stefan.