Gastbijdrage van Zjef Naaijkens
De sociale, economische, maatschappelijke en politieke activiteiten van de Veulpoepers.
Het eerste optreden van de Veulpoepers vindt plaats in 1973 op de bruiloft van een broer van verschillende bandleden en levert zeventien gulden op, te delen door vijftien muzikanten. Dat is dus onzinnig en ze besluiten het geld dat optredens opleveren in één pot te doen, voor onkosten zoals snaren, rieten en vellen. Deze beslissing zal later van grote betekenis blijken voor het sociale en culturele klimaat in de regio Hart van Brabant.
Wanneer de optredens vaker plaatsvinden en op steeds grotere podia met steeds meer publiek ontstaat er een probleem voor de bandleden die een uitkering hebben, dat is zowat de helft van de groep. Deze werkloze jongeren maken het voor de andere helft mogelijk om mee te spelen bij de optredens door zich de hele week bezig te houden met al die dingen die gedaan moeten worden.
Management, geluidstechniek, promotie en administratie, studiowerk eisen veel tijd. In die tijd krijg je als schoolverlater waar niemand op zit te wachten meteen een uitkering van de sociale dienst van de gemeente. Daar zitten allerlei voorwaarden en beperkingen aan vast, je mag niet zomaar alles doen. Je mag bijna niks doen. Dat er muziek gemaakt wordt voor het plezier en als vorm van vrije meningsuiting gaat er bij ambtenaren en politiek niet in. Er zal wel zwart gewerkt worden!
Er wordt een stichting zonder winstoogmerk opgericht – Stichting RK de Veulpoepers- die als schild dient naar ‘de soos’ en die de zakelijke belangen van de band gaat behartigen vanuit een idealistische aanpak. Het onderscheid tussen betaald en onbetaald werk zou weg moeten gaan vallen en de waardering en status zou gelijk moeten worden. De richtlijnen voor dit revolutionaire pad staan in de doelstellingen: bestrijden van geestdodende middelen zoals het CDA en Hilversum 3 en strijden voor legalisatie van geestverruimende middelen zoals nederwiet. En meepesant worden ook nog enkele andere aan te pakken grote problemen benoemd zoals Apartheid, de Berlijnse muur, kernenergie enz.
Maar door de politieke problemen rond hun eigen Trefsentrum Lieve Hemel, de vergunningen voor het festival Bikse Fiste en het gebrek aan jongerenhuisvesting in hun dorp Hilvarenbeek gaan ze vooral aan de gang met lokale oplossingen. Ze verhuizen na enkele kraakaksies en een gewelddadig ingrijpen van de ME in 1978 naar Tilburg en stichten in deze arme stad een woon- en werkkollektief. Het huis wordt met een bijzondere constructie via borgstellingen gekocht, in eigen beheer verbouwd en aangepast.
Er komen tien mensen te wonen, ze doen alle inkomens in één pot. Ze krijgen daarvoor een kamer in een huis met een vergaderhuiskamer, studio /repetitieruimte, een kantoor en een werkplaats. En vijftig gulden (25 euro) zakgeld per week. Door de toestroom bij de net opgerichte Fanfare van de Eeuwigdurende Bijstand komen er drie keer zoveel deelnemers aan de stichting bij. Zoals de gewoonte is wordt iedereen die actief is ook lid van het bestuur, met stemrecht, dit zal later nog een probleem worden.
Gesteund door de inmiddels flinke inkomsten van de band RK Veulpoepers BV uit optredens, platen en auteursrechten wordt er flink gewerkt aan het realiseren van arbeidsplaatsen door professionalisering. Diverse bedrijfstakken krijgen een alternatieve invulling, vooral gekenmerkt door solidariteit en zelfbestuur. Platenmaatschappij en uitgeverij Polypoepka,
Drukkerij OverMorgenKlaarZeker?, Kindertejater PielekePoep en natuurlijk Kollektief Kafee Den Egelantier leveren op enig moment twintig mensen in loondienst op, gedeeltelijk gesteund door Melkertbanen. Daarnaast zijn er meer dan honderd vrijwilligers actief. Tenslotte wordt er in 1982 in de Algemene bestuursvergadering van de stichting besloten tot het huren van de voormalige bioscoop Noorderlicht en deze te gaan exploiteren als concertzaal. Het aantal bestuursleden dreigt dan toe te gaan nemen tot enkele honderden en het was al erg ingewikkeld gebleken om -met ruim honderd bestuursleden en een vereiste 2/3 meerderheid- besluiten te nemen.
Het afscheidsoptreden van de Veulpoepers in 1982 in het Tilburgse Leypark was met 35.000 bezoekers een gigantisch succes geweest en blijkt het begin van een grote festivaltraditie in het park en in heel het Hart van Brabant: Leipparkfestival, Mundial, Best Kept Secret, Woo Ha, Elastiek, enz. zijn allemaal schatplichtig.
Maar het luidt ook het begin in van het einde van die (te) grote club Stichting RK de Veulpoepers. Het experiment van het uitwissen van het verschil tussen werk en vrije tijd en om betaald werk te mengen met een zinvolle en vreugdevolle dagbesteding loopt op zijn eind. Alle deelgroepen van de stichting gaan zelfstandig verder, met wisselend succes.
Popcentrum 013 is een van de duidelijkste erfenissen van RK Veulpoepers BV in Tilburg. En Stichting Raakveld, de door oud-zanger Zjef Naaijkens gerunde leukste creatieve dagbesteding van Tilburg, waar werk en vrije tijd wel broederlijk door elkaar lopen en het verschil amper te zien is.
Recente reacties