Onduidelijk of Tilburg de klimaat- en energiedoelen haalt.

Op 28 september jl. wees actiegroep XR de gemeente Tilburg op het gegeven dat de klimaatdoelen niet worden gehaald. – Foto via Extinction Rebellion.

Onlangs op 28 september 2023 voerde Extinction Rebellion actie bij het stadhuis van Tilburg omdat de gemeente volgens de actiegroep te weinig doet om de klimaatdoelen te halen. Deze week kreeg Extinction Rebellion bijval van de Rekenkamer.

De Rekenkamer is een belangrijk instrument voor de gemeenteraad om toezicht te houden op het gemeentebestuur. De onderzoeken van de rekenkamer helpen de gemeenteraad om te beoordelen of de gemeente goed werkt. De rekenkamer kan ook zelf onderzoeken uitvoeren. In dit geval hebben een extern onderzoeksbureau én de rekenkamers van de Brabantse steden Breda, ’s-Hertogenbosch, Oss en Tilburg samengewerkt om het beleid voor de energietransitie te onderzoeken en de prestaties van de steden met elkaar te vergelijken. Uit dit onderzoek blijkt dat onduidelijk is of Tilburg de gestelde doelen haalt. Maar ook dat de gemeenteraad te weinig mogelijkheden heeft om dit goed te volgen.

Alle gemeenten moeten energie besparen en duurzame energie opwekken. Omdat niet alle gemeenten dezelfde mogelijkheden hebben, hebben gemeenten in alle regio’s gezamenlijk een plan opgesteld. Immers: steden hebben relatief weinig ruimte, maar wel de mensen in de organisatie om grote projecten voor elkaar te krijgen, terwijl dat bij kleinere gemeenten juist omgekeerd is. Tilburg werkt samen met de gemeenten in de regio Hart van Brabant.

Binnen de regio Hart van Brabant is een gezamenlijk doel gesteld voor de energietransitie. 2% meer energie per jaar opwekken, 2% energie besparen per jaar en 81.000 woningen en 15.000 gebouwen aardgasvrij maken. Maar er is geen doel gesteld per gemeente. Dit maakt het voor de gemeenteraad lastiger om te controleren of de gemeente Tilburg voldoende doet en daarmee de doelen zal halen of niet.

Wat gaat er mis?

Amercentrale in Geertruidenberg – Foto: John Geerts

De toekomst van het Amernet is onzeker, terwijl Tilburg voor een groot deel afhankelijk is van de Amercentrale voor de stadsverwarming. Het is echter heel onduidelijk of er ook na 2027 de huizen en bedrijven kunnen worden verwarmd met duurzame energie.
Er zijn een aantal windparken gepland in de omgeving van Tilburg. Deze parken zijn nodig om de gemeente te voorzien van duurzame energie. Maar er zijn nog geen vergunningen verleend voor deze windparken.
Energiehubs zijn plekken waar energie opgewekt, opgeslagen en gedeeld kunnen worden. Ze zijn nodig om de energietransitie te versnellen. Maar deze energiehubs zijn nog niet opgestart.

Deze omstandigheden maken dat de gemeente Tilburg niet weet hoeveel energie er in de toekomst opgewekt en bespaard zal worden. Dit maakt het moeilijk om de voortgang van de energietransitie te volgen en zo mogelijk bij te sturen. De gemeente Tilburg wil graag versnellen, maar het is niet duidelijk hoe dit moet gaan gebeuren.

De gemeente moet een aantal stappen zetten om de voortgang van de energietransitie te verbeteren. De rekenkamer doet hiervoor een aantal aanbevelingen:

Reken uit welk deel van het regionale doel voor rekening van Tilburg is, zodat het duidelijker wordt hoeveel Tilburg moet bijdragen aan de regionale doelen.
Stel concrete, dus meetbare doelstellingen op voor opwek, besparing en warmte. Dit maakt het inzichtelijk hoeveel energie er moet worden opgewekt en bespaard om de doelen te behalen.
Maak goed zichtbaar welke obstakels er nog zijn, die moeten worden genomen, zodat beter is te volgen wat de stand van zaken precies is en wat er (extra) moet gebeuren om obstakels uit de weg te ruimen.
De informatie aan de gemeenteraad – en aan de inwoners – moet transparanter en inzichtelijker worden gemaakt. Dit helpt de gemeenteraad om de voortgang van de energietransitie te beoordelen.

Alle documentatie van dit onderzoek is te vinden via de volgende links:

Bewerkt op 20-10-2023: Helaas bleek op 20 oktober dat alle stukken weer offline zijn gehaald. Gelukkig hebben we nog wel het Tilburgse deel! 

Geef een reactie